Sự Quyến Rũ của Lễ Giáng Sinh trong Một Thế Giới Bị Tổn Thương

 

"Vinh danh Thiên Chúa trên trời

Bình an dưới thế cho người thiện tâm" (Lc 2,14)

 

Hàng năm, vào dịp lễ Giáng Sinh, chúng ta thường thấy trên các hang đá Giáng Sinh thường được trang trí hoàng tráng với nhiều màu sắc của ánh đèn, các tượng ảnh và đặc biệt là cáu câu trích trong Kinh Thánh như Emmanuel (Thiên Chúa ở cùng chúng ta); Ngôi Lời Đã làm Người (Ga 1,14) hay Vinh danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm (Lc 2,14)… Những lời trích trong Kinh Thánh loan báo sự kiện Chúa Giêsu Giáng Sinh và đem bình an cho nhân loại. Những câu Kinh Thánh này mang ý nghĩa thần học và nhân văn, đồng thời là thông điệp hòa bình, tình yêu và hy vọng cho toàn thế giới.

Lễ Giáng sinh là một dịp lễ quan trọng đối với hàng triệu người trên thế giới- cách riêng là các Kitô hữu, nhưng lại chứa đựng nhiều nghịch lý thú vị. Nơi hang đá nghèo hèn Bêlem mọi thứ đều đảo ngược. Một trinh nữ lại trở thành một người mẹ, và chính người mẹ ấy lại là một trinh nữ (Đức trinh nữ Maria). Một Hài Nhi lại chính là Thiên Chúa, và Thiên Chúa ấy lại chính là Hài Nhi (Hài Nhi Giêsu). Trong lòng đất chính là thiên đàng và thiên đàng ở ngay giữa thế giới. Các thiên thần chiêm ngắm một vị Thiên Chúa đã sáng tạo ra họ, và chính Thiên Chúa lại nhìn lên bầu trời mà chính Người đã tạo ra. Những nghịch lý ấy cho chúng ta một cái nhìn đa chiều để thấy rõ sự quyến rũ của Lễ Giáng Sinh trong một thế giới đang bị tổn thương.

Thật vậy, Chúa Giêsu sinh ra nghèo khó, giản dị tại hang Bêlem nhưng người thời nay lại tiêu tốn nhiều tiền bạc để làm những hang đá tráng lệ với vô vàn ánh đèn đầy màu sắc để thi nhau xem hang đá nào đẹp nhất, hiện đại nhất nhằm đem lại danh tiếng cho quê mình. Người ta cũng lợi dụng dịp lễ này vào dịp cuối năm để sắm sửa, mua quà tặng, trang trí và tiệc tùng.

Lễ Giáng sinh là một dịp lễ của yêu thương, nhưng lại có sự cô đơn gia tăng. Vì là dịp cuối năm dương lịch được xem là thời gian để đoàn tụ gia đình và sẻ chia yêu thương, nhưng đối với nhiều người, đặc biệt là những người sống một mình hoặc không có gia đình, đây lại là thời gian của sự cô đơn và cảm giác bị bỏ rơi.

Lễ Giáng sinh là  một dịp lễ tôn vinh sự hy sinh của Chúa Giêsu- Con Thiên Chúa làm Người, nhưng lại có xu hướng vật chất hóa. Nhiều người, ngay cả những người mang danh là Kitô hữu quá tập trung vào việc mua sắm, quà tặng vật chất và những đợt giảm giá Black Friday thay vì suy gẫm về ý nghĩa sâu sắc của ngày lễ đầy tính nhân văn về một Vị Thiên Chúa đã xuống thế làm người và đang ở giữa chúng ta.

Mặc dù lễ Giáng sinh có nguồn gốc tôn giáo rõ ràng, nhưng trong xã hội hiện đại, lễ này ngày càng trở thành một dịp thương mại. Những hình ảnh của ông già Noel, cây thông, và quà tặng đã lấn át hình ảnh của Chúa Giêsu và thông điệp tôn giáo của ngày lễ. Trong lời mở đầu Sứ điệp Giáng Sinh 2023 của Đức Thánh Cha Phanxicô, vị đại diện Chúa Kitô ở trần gian chia sẻ: Các Kitô hữu trên toàn thế giới đang hướng ánh mắt và con tim về Bêlem; ở đó, nơi mà nỗi đau và sự im lặng ngự trị trong những ngày này, lời loan báo được chờ đợi từ nhiều thế kỷ đã vang lên: “Một Đấng Cứu Độ đã sinh ra cho anh em trong thành vua Đavít, Người là Đấng Kitô của Đức Chúa” (Lc 2,11). Đây là những lời của thiên thần trên bầu trời Bêlem và những lời đó cũng đang được gửi đến chúng ta. Chúng ta tràn đầy niềm cậy trông và hy vọng khi biết rằng Thiên Chúa đã sinh ra cho chúng ta; rằng Ngôi Lời vĩnh cửu của Chúa Cha, Đấng cửu trùng, đã ngự trị giữa chúng ta. Người đã trở nên xác phàm, đã đến “sống giữa chúng ta” (Ga 1:14): đây là tin làm thay đổi diễn trình lịch sử!

Lễ Giáng sinh là dịp để chia sẻ và cho đi, nhưng đối với nhiều người, đó là thời gian đầy áp lực khi phải mua sắm quà tặng, lên kế hoạch cho tiệc tùng, và đáp ứng kỳ vọng xã hội về một lễ Giáng sinh hoàn hảo. Những nghịch lý này chỉ ra sự tương phản giữa ý nghĩa sâu sắc và thực tế của lễ Giáng sinh trong xã hội hiện đại, khiến người ta phải suy nghĩ về cách chúng ta đối diện và đón nhận ngày lễ này.

Giáng sinh là lễ của bình an và hy vọng. Giáng sinh là dịp để đem tin vui, hạnh phúc và ánh sáng cho người khác. Tuy nhiên, thế giới chúng ta đang sống đầy bất ổn về chính trị, bạo lực, bất công, chiến tranh, thiên tai, nghèo đói… Vì thế, lễ Giáng sinh là dịp để chúng ta suy nghĩ lại về mầu nhiệm Thiên Chúa làm Người trước một thế giới đang bị tổn thương và tương quan giữa con người với nhau đang gặp khủng hoảng.

Thật vậy, thế giới của chúng ta đang đối mặt với nhiều vấn đề gây tổn thương, từ chiến tranh, biến đổi khí hậu, đến bất bình đẳng xã hội, dịch bệnh và sự mất mát về tinh thần của nhiều người. Những vết thương này không chỉ hiện hữu trên bình diện vật chất mà còn sâu sắc trong tâm hồn con người. Nhưng ngay cả trong bóng tối, hy vọng vẫn luôn tồn tại.

Trở thành môn đệ trung thành và sáng tạo trong một thế giới đầy tổn thương là một lời mời gọi không chỉ để sống đúng theo niềm tin, mà còn biết cách thích nghi và đổi mới để góp phần chữa lành thế giới. Đây là một nhiệm vụ đầy thách thức nhưng cũng rất ý nghĩa, đặc biệt trong thời đại ngày nay.

    Những cuộc chiến tranh và tranh chấp đang diễn ra giữa Nga và Ucraina; những trận chiến không có hồi kết tại Trung Đông, các cuộc nội chiến ở Miến Điện, Syria…, và gần đây là sự bất ổn về chính trị tại Hàn quốc không chỉ gây mất mát về người và của mà còn để lại vết thương lâu dài trong tâm hồn các thế hệ.

Sự biến đổi khí hậu, ô nhiễm, và mất cân bằng sinh thái đang đẩy Trái đất vào tình trạng nguy hiểm. Trong Thông Điệp Laudato Sí của Đức Phanxico, ngài đã phê bình gay gắt chủ nghĩa tiêu thụ và việc phát triển vô trách nhiệm, kêu gọi "toàn cầu hành động nhanh chóng và thống nhất" để chống suy thoái môi trường. Môi trường thiên nhiên là ngôi nhà chung của mỗi người chúng ta. Điều này không những muốn nói tới trách nhiệm của mỗi người đối với căn nhà chung này mà điều quan trọng là ngôi nhà chung đó ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống, sức khỏe của mỗi con người. Nếu ngôi nhà chung sạch sẽ, đẹp đẽ thì con người được hưởng nhờ, còn nếu ngôi nhà chung đó bẩn thỉu, bị ô nhiễm, thậm chí bị đầu độc, thì sức khỏe của con người sẽ trực tiếp bị ảnh hưởng. 

        Sự bất bình đẳng trong xã hội ngày càng lớn. Khoảng cách giữa người giàu và người nghèo nghèo ngay càng gia tăng, dẫn đến mất niềm tin vào sự công bằng và cơ hội. Đây là một vấn đề phổ biến và phức tạp, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của đời sống con người, bao gồm kinh tế, giáo dục, y tế, chính trị và quyền con người. Nó phản ánh sự chênh lệch về cơ hội, tài sản, thu nhập và quyền lực giữa các cá nhân hoặc nhóm người trong cùng một cộng đồng hay xã hội. Nguyên nhân của sự bất bình đẳng này phụ thuộc vào các yếu tố như kinh tế, giới tính, địa lý, chính trị, lịch sử và văn hóa dẫn đến việc gia tăng bất mãn xã hội, các cuộc xung đột vũ trang, bạo lực hoặc gây mất đoàn kết. Ngoài ra còn tạo ra cảm giác bất công, tự ti, hoặc áp lực tâm lý cho những người bị ảnh hưởng. chính sự bất bình đẳng này làm giảm lòng tin vào chính phủ và hệ thống pháp luật nếu không có các biện pháp công bằng để giải quyết vấn đề.

Một điều cũng phải nói đến trong thế giới bị tổn thương đó là sự khủng hoảng tinh thần dẫn đến sự cô đơn, lo âu, trầm cảm đang trở thành vấn nạn toàn cầu, đặc biệt sau những biến động lớn như đại dịch COVID-19 vừa qua. Đây không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là thách thức lớn đối với xã hội, kinh tế và y tế công cộng.

Sự quyến rũ của lễ Giáng sinh trong một thế giới đầy thương tổn nằm ở khả năng mang đến khoảnh khắc an ủi và hy vọng giữa đau khổ. Trong một thế giới thường bị đánh dấu bởi xung đột, mất mát và bất ổn, lễ Giáng sinh mang đến lời nhắc nhở về sự ấm áp, tình yêu và khả năng chữa lành. Các biểu tượng của nó—gia đình, sự quảng đại, hòa bình và lòng trắc ẩn—mời gọi chúng ta nhìn xa hơn nỗi đau của mình và nắm lấy ý thức cộng đồng và sự đổi mới.

Đối với nhiều người, ngày lễ Giáng sinh đóng vai trò như một liều thuốc nhẹ nhàng, mang đến cơ hội kết nối lại với những người thân yêu hoặc mở rộng lòng tốt với người khác. Hành động cho đi đơn giản, vẻ đẹp của những truyền thống chung và hy vọng chung về hòa bình có thể nhắc nhở chúng ta rằng, ngay cả trong những thời điểm đen tối nhất, ánh sáng vẫn có thể tìm thấy ở những nơi không ngờ tới.

Mùa Giáng Sinh là thời điểm đặc biệt để chia sẻ tình yêu thương, tình liên đới và niềm hy vọng. Để chữa lành một thế giới đang bị tổn thương, chúng ta có thể bắt đầu từ những hành động nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa khi mọi người biết thể hiện lòng nhân ái, biết giúp đỡ người khác khi gặp khó khăn, bằng cách quyên góp cho các tổ chức từ thiện, hỗ trợ người vô gia cư, hay tặng quà cho trẻ em nghèo. Đây cũng là dịp để mọi người biết quan tâm đến những người xung quanh mình mà bấy lâu nay mình còn thờ ơ, lạnh nhạt vì cho rằng họ chẳng dính dáng gì đến đời mình. Nếu chúng ta biết dành thời gian để lắng nghe, chia sẻ và hỗ trợ gia đình, bạn bè, hoặc những người bạn ít quen biết thì mùa giáng sinh sẽ thật sự ý nghĩa.

Để chữa lành một thế giới đang bị tổn thương, chúng ta có thể khích lệ sự liên đới bằng việc tổ chức hoặc tham gia các buổi thiện nguyện, làm sạch môi trường, hoặc các sự kiện gây quỹ. Bên cạnh đó, mọi người không cùng tôn giáo biết tôn trọng sự khác biệt và khuyến khích đối thoại để tạo sự hòa hợp trong cộng đồng. Lễ Giáng sinh là lễ của ánh sáng. Vì thế, mỗi gia đình Kitô hữu cần trang trí không gian sống của mình khi biếnt ngôi nhà mình rực rỡ ánh sáng Giáng Sinh có thể mang lại niềm vui cho cả bạn và hàng xóm, tổ chức các buổi họp mặt ấm cúng hoặc tặng quà do mình tự làm để gửi gắm tình cảm chân thành của mình cho những người thân và bạn bè. Mọi người cùng nhau chia sẻ lời chúc Giáng Sinh ý nghĩa và hy vọng đến bạn bè, người thân. Mỗi hành động, dù nhỏ, đều có thể góp phần chữa lành những vết thương trong thế giới này. Chỉ cần xuất phát từ lòng chân thành, chúng ta có thể lan tỏa tinh thần Giáng Sinh, biến nó trở thành một mùa của sự chữa lành và liên đới.

Sự quyến rũ của Lễ Giáng sinh trong một thế giới bị tổn thương luôn là một thách đố cho những môn đệ của Chúa. Trở thành môn đệ trung thành và sáng tạo là dám dấn thân yêu thương, phục vụ, và làm chứng cho Chúa bằng cả lòng tin cậy, lòng can đảm và sự sáng tạo. Trong một thế giới đang bị tổn thương, chính sự trung thành và sáng tạo của những người mang danh Chúa sẽ là ánh sáng, góp phần chữa lành và làm cho thế giới trở nên tốt đẹp hơn.

Thế giới đầy thương tổn có thể vẫn còn, nhưng lễ Giáng sinh mang đến một khoảng dừng, một khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng sâu sắc, nơi lời hứa về một điều gì đó tốt đẹp hơn—về một thế giới được chữa lành—có thể cảm thấy ngay trong tầm tay.

Thế giới có thể vẫn còn bị tổn thương, nhưng chính tình yêu thương, lòng bao dung và niềm tin vào một tương lai tốt đẹp hơn sẽ là liều thuốc chữa lành mạnh mẽ nhất. Chúng ta hãy cùng nhau làm những điều tốt đẹp, dù nhỏ bé, để mang lại ánh sáng cho những nơi còn u ám. Mừng Lễ Giáng Sinh đến tất cả mọi người.

Philippines, những ngày cuối năm 2024,

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.