CẢM NHẬN NGÀY HÀNH
HƯƠNG THÁNH MẪU ÂU CHÂU TẠI LINH ĐỊA BANNEUX-BELGIUM 2018
Nếu ai đó hỏi tháng nào là tháng có nhiều lễ về
Đức Mẹ nhất thì chúng ta có thể mạnh
dạn trả lời đó là tháng 5 vì Giáo Hội dành cả tháng này gọi là tháng Hoa để
kính Đức Mẹ. Và tháng này ngoài xã hội cũng dành riêng ngày Chúa Nhật tuần thứ
II để mừng các người Mẹ gọi là Ngày Hiền Mẫu. Nhiều xứ đạo bên Tây cũng như bên
Ta đã áp dụng và tôn vinh các bà mẹ trong ngày này dù trong lịch phụng vụ chưa
được ghi vào chính thức.
Chúa Nhật tuần thứ II
của tháng 5 năm nay rơi vào ngày 13 tháng 5 là ngày mà cách đây 101 năm Đức Mẹ
hiện ra ở Fatima nước Bồ Đào Nha và những tháng kế tiếp sau đó cũng vào các
ngày 13 hàng tháng Mẹ đã lần lượt hiện ra để nói cho thế giới biết qua các thị nhân
trẻ tuổi về các sứ điệp Fatima mà năm ngoái 2017 Giáo Hội đã long trọng mừng
Năm Thánh Bách Chu Niên.
Ngày Hiền Mẫu năm nay lần đầu tiên chúng tôi
tham dự cách chính thức ngày hành hương Thánh Mẫu cho cộng đồng người Việt đang
sinh sống ở Âu châu diễn ra tại Linh Địa Banneux, Bỉ quốc giáp biên giới với
các nước Hòa Lan, Pháp và Đức. Chính Linh Địa này cách đây 85 năm Đức Mẹ đã hiện
ra 8 lần với cô bé Mariette Beco 12 tuổi và nói với cô bé rằng Mẹ đến an ủi những
người đau khổ, Mẹ bảo bé Beco là hãy nhúng tay vào dòng suối nước dành cho mọi
dân tộc để lãnh nhận ơn chữa lành bình an trong thể xác cũng như tinh thần. Và
cũng kể từ đó những quốc gia lân cận nói tiếng Pháp, Đức, Hòa Lan hàng ngày đều
hành hương ghé thăm Linh Địa Đức Mẹ Banneux để nhận được ơn chữa lành.
Trong
chuyến viếng thăm mục vụ Bỉ quốc vào tháng 5 năm 1985, Đức Thánh Giáo Hoàng
Gioan Phaolo II đã dâng thánh lễ tại Linh Địa Banneux cho các bệnh nhân và ngài
đã nói đau khổ là một huyền nhiệm nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa : ‘La sofferenza
è un grande mistero nel disegno di Dio’ (https://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/it/homilies/1985/documents/hf_jp-ii_hom_19850521_ammalati-banneux.html) vì chính Chúa
Giêsu, Mẹ Maria cũng đã trải qua những cơn đau khổ nên các Ngài luôn yêu thương
những người đau khổ vì bệnh tật, vì chiến tranh, vì mất mát… và Mẹ Maria luôn
hiện ra để an ủi và ban ơn cho những người đau khổ, bệnh tật.
Người Việt tỵ nạn ở
Âu châu sau những năm bôn ba chạy loạn để lo cơm áo gạo tiền, nay họ cũng đã biết
đến địa danh này, và tiếng lành đồn xa họ đã tuôn đến nơi linh thánh này để cầu
khẩn với Đức Mẹ ban ơn, gìn giữ họ trong cuộc sống tha hương. Từ những nhóm, những
đoàn thể tự phát, họ bắt đầu hình thành nên những nhóm lớn có tổ chức bài bản
hơn với sự đồng hành của các vị linh mục tuyên úy. Và gần 10 năm qua những vị
tuyên úy của các cộng đoàn, giáo đoàn và giáo xứ ở 3 quốc gia gần Linh Địa là Bỉ,
Đức và Hòa Lan đã liên kết tổ chức những cuộc hành hương mang tầm vóc châu lục
cho những người con đất Việt mang dòng máu của các Thánh Tử Đạo không quản ngại
vượt khó từ khắp nơi tụ về bên Người Mẹ Hiền Mẫu mỗi năm một đông hơn.
Dù trước đây mỗi lần ghé thăm Âu châu chúng tôi
cũng hành hương Linh Địa này với một số gia đình và bạn bè ở Hòa Lan và Bỉ và
dâng thánh lễ trong ngôi nhà nguyện nhỏ nhắn. Tuy nhiên chuyến hành hương lần
này là lần đầu tiên với tư cách là người được mời để đồng hành với khách hành
hương ngay từ giây phút khai mạc đến lúc bế mạc. Phải thực sự công nhận rằng
người Việt Nam chúng ta rất có năng khiếu về tổ chức, về thẩm mỹ và về sự cộng
tác dù ban tổ chức đến từ các quốc gia Đức, Bỉ, Hòa Lan. Chúng tôi đã từng làm
việc với các sắc dân Nam Mỹ để tổ chức những sự kiện quốc tế nhưng họ rất hời hợt,
thiếu sự cộng tác và cũng thiếu luôn tinh thần trách nhiệm. Còn ở đây theo ghi
nhận và sự quan sát của chúng tôi, chúng tôi nhận thấy từng nhóm, từng hội đoàn
và từng cá nhân ai cũng muốn góp phần của mình vào để cho ngày hành hương được
tốt đẹp mà không hề so đo, tính toán hơn thiệt.
Dù thời tiết được dự báo là mưa, mọi người vẫn đến
đông đủ từ sáng sớm và chúng tôi nghe nói có nhiều người đến từ ngày hôm trước
vì đường xá xa xôi. Họ đi đàng thánh giá, lần chuỗi Mân Côi, xưng tội… để lãnh
nhận Mình Máu Chúa cách sốt sắng. Khuôn viên Banneux khá rộng rãi, thoáng mát,
sạch sẽ so với các nơi hành hương ở Nam Mỹ mà chúng tôi đã tham dự, và khách
hành hương đến đây từ nhiều quốc gia cũng rất lịch sự, hòa nhã.
Chương trình cho ngày hành hương bắt đầu từ 10
giờ sáng cho đến 17.00 chiều nên khá cập rập và ai nấy đều phải cố gắng làm
theo đúng lịch trình đã lên sẵn để mọi người được tham dự theo chủ đề của năm
hành hương.
Năm nay, ngày hành hương được tập trung vào hai
chủ đề chính là rước kiệu cung nghinh Đức Mẹ Banneux mừng 85 năm Đức Mẹ hiện ra
tại Linh Địa này. Đoàn rước kiệu này do nhóm các linh mục cùng các anh chị em
thuộc hai cộng đoàn ở Đức, Bỉ đồng hành. Đoàn rước kiệu và tôn vinh Các Thánh Tử
Đạo Việt Nam dịp kỷ niệm 30 năm ngày Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolo II tôn
phong hiển thảnh năm 1988 do các linh mục cùng các anh chị em ở Hòa Lan, Pháp,
Anh phụ trách. Nhìn đoàn rước hàng hàng lớp lớp với những lễ phục, trống chiêng
và những lời kinh Mân Côi được xướng lên nhịp nhàng tự nhiên chúng tôi cảm thấy
tâm hồn thơ thới bình an dù trời đang mưa lất phất. Những bài hát về Đức Mẹ
cũng như bài ca về các Thánh Tử Đạo mỗi khi được cất lên sau mỗi mầu nhiệm Năm
Sự Mừng thật hùng hồn và sâu sắc từ lời ca và từng nốt nhạc: Đây
bài ca ngàn trùng, dâng về Thiên Chúa, bài ca thắm đượm máu đào. Từng bao người
anh dung tiến lên hy sinh vì tình yêu…
Đoàn rước kiệu Đức Mẹ và Các Thánh Tử Đạo tiến
vào nhà thờ sau khi đã đi một vòng Linh Địa để chuẩn bị cho thánh lễ đồng tế.
Trước khi bắt đầu
thánh lễ, cộng đoàn được chứng kiến các em thiếu nhi trong trang phục áo dài
truyền thống nhiều màu sắc múa dâng hoa kính Đức Mẹ. Dù các em sinh ra và lớn
lên ở đây, các em vẫn còn cái gì đó rất Việt Nam do cha mẹ và những người có
dòng máu Việt Nam giáo dục đức tin cho các em nên từng cử chỉ, trang phục và điệu
múa dâng kính Mẹ rất là Việt Nam. Mọi người trong ngôi thánh đường chật kín
trong ngoài khoảng 7 ngàn người đã vỗ tay không ngớt chúc mừng các em vì đã
tham dự ngày hành hương và dêng lên Mẹ những điệu vũ và cánh hoa tươi thắm.
Kế đến, một vị linh mục trong ban tổ chức đã giới
thiệu thành phần tham dự. Một linh mục cao niên làm việc ở Đức chuẩn bị mừng 60
năm linh mục với tuổi đời vừa bước qua 90 nhưng ngài vẫn còn khỏe mạnh và luôn
luôn hiện diện và đồng hành cùng đàn chiên bé nhỏ xa quê hương dù nay ngài đang
nghỉ hưu. Các linh mục đan sĩ Dòng Citeaux, các linh mục tuyên úy ở Đức, Pháp,
Luxembur, Anh, Bỉ và Hòa Lan. Hòa lan có một giáo xứ tòng nhân duy nhất ở Âu
châu cho cộng đồng người Việt và có một linh mục quản xứ coi sóc giáo xứ tòng
nhân nhân này từ Bắc đến Nam với sự giúp đỡ của các linh mục Việt Nam khác đang
làm việc với các cộng đoàn nói tiếng Hòa Lan, tiếng Pháp, tiếng Anh và tiếng
Tây Ban Nha. Cũng thấy bóng dáng của các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam đang
có cộng đoàn ở Pháp, ở Bỉ và các đan sĩ Citeaux và một số Hội Dòng khác cũng
tham dự ngày hành hương. Cha Quản Đốc Linh Địa cũng có lời chào mừng với cộng
đoàn hành hương người Việt bằng tiếng Pháp khi ngài nói rằng ngài rất phấn
khích vì người Việt Nam mỗi năm tham dự rất đông và đóng góp rất nhiều cho quá
trình trùng tu Trung Tâm Linh Địa, và ngài cũng dí dỏm nói rằng ngài có hỏi Đức
Mẹ hôm nay sao trời lại mưa thì Đức Mẹ trả lời rằng Mẹ muốn ban phép cho những
người con đi hành hương vì nước phép phải có nước chứ khô ráo thì đâu thể gọi
là nước phép.
Trong thánh lễ đồng tế
hôm nay với sự hiện của gần 20 linh mục đồng tế đang làm việc tại Âu châu cũng
phần nào nói lên sự hiệp thông giữa chủ chiên và đoàn chiên. Cha chủ tế là Tân
Quản Nhiệm giáo xứ Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo Việt Nam tại Hòa Lan, là một tu sĩ
thuộc Hội Truyền giáo thánh Giuse Mill Hill có trụ sở chính ở Anh quốc. Ngài tỵ
nạn ở Hòa Lan từ năm 1980 và từng làm việc truyền giáo ở Ấn Độ và Kenya nhiều
năm trước khi được bài sai về lãnh trách nhiệm giáo xứ Việt Nam tại Hòa Lan
thay thế cho vị cựu quản nhiệm nghỉ hưu vì lý do sức khỏe. Với sự đơn sơ, hiền
lành và khiêm nhường, cha chủ tế đã mời gọi mọi người sống chứng nhân giữa một
xã hội tục hóa. Hôm nay cũng là ngày Hiền Mẫu, ngài chúc mừng tất cả các bà mẹ,
các chị và những ai có thiên chức làm mẹ biết noi gương Mẹ Maria dám hy sinh tất
cả, ngay cả người con thân yêu của mình là Chúa Giêsu cho nhân loại.
Quan sát ca đoàn, chúng tôi thấy có hai ca đoàn
hát rất hay và hát đúng phụng vụ. Các em ca đoàn trẻ hát có phong cách rất giống
dân Nam Mỹ nơi mà chúng tôi làm việc nhưng các em vẫn luôn giữ được cái hồn của
nhạc thánh ca. Đó cũng là một sự hy sinh lớn vì ở Âu châu mà kêu gọi được giới
trẻ tham dự thánh lễ hay ngày hành hương không dễ chút nào nếu các em không có
đức tin và sự đồng hành từ gia đình lúc còn thơ bé.
Mọi người được ăn uống và tâm sự sau thánh lễ dù
trời bên ngoài mưa bay bay. Chúng tôi cũng ăn uống vội vàng với mọi người vì
cũng phải chuẩn bị cho buổi đi đàng thánh giá. Nhìn thấy mọi người từ trẻ đến
già hang say tham dự ngày hành hương cách sốt sắng là động lực lớn giúp chúng
tôi quên đi những mệt nhọc và bớt đi suy nghĩ bi quan về cuộc sống tục hóa
trong thế giới này.
Kết thúc ngày hành hương là giờ Chầu Thánh Thể
và hôn thánh tích Các Thánh Tử Đạo. Một số khách hành hương theo đoàn phải vội
vã ra về cho kịp chuyến xe nhưng số còn lại vẫn hăng hái dù suốt ngày tham dự
đã thấm mệt. Tạ ơn Chúa đã cho chúng con có cơ hội quây quần bên nhau để mừng
Người Mẹ Hiền Mẫu Maria và kình nhớ các bậc tiền nhân Tử Đạo của chúng con
trong ngày đặc biệt này. Cảm ơn anh chị em giáo dân ở Âu châu đã cầu nguyện và
khích lệ chúng tôi- những linh mục đôi lúc khô khan, chán chường vì thiếu đời sống
nội tâm khi sống ở một môi trường đầy đủ tiện nghi nhưng đời sống tâm linh lại
trống vắng. Xin Mẹ Maria và Các Thánh Tử Đạo Việt Nam luôn phù trợ và đồng hành
với chúng con trong cuộc sống hàng ngày để chúng con luôn biết giữ lửa của lòng
hăng say nhiệt thành mà truyền lại cho con cháu chúng con ngọn lửa rực cháy ấy.
Hẹn gặp lại nhau tháng 5 năm 2019. God bless you all.
Âu châu, 15 tháng 05 năm 2018
Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.