Người Việt có niềm tin bình dân là vào dịp Năm Mới,
người nào “xông đất”- nghĩa là người đầu tiên đến xông nhà đầu năm sẽ là sứ giả
do sự may mắn đưa đến. Cũng vì thế mà
mọi người thường cân nhắc rất kỹ về địa vị, tư cách, tính tình và vận
hạn của người sẽ đến xông đất để mời những người có những phẩm chất ấy đến nhà
trong những phút đầu ngày của năm mới nhằm đem lại sự tốt lành và may mắn cho
cả nhà. Dù đã tính toán như vậy, vẫn có những vị khách không mời mà đến trước
sự ngạc nhiên của gia đình và làm xáo trộn những dự tính của họ. Vì thế, để
phòng ngừa những điều bất khả kháng xảy đến thì sau phút giao thưa, các cửa đều
đóng chặt và chỉ mở khi nào người được mời tới xông đất đến mà thôi. Tôi muốn
dài dòng chuyện này vì muốn chia sẻ một vài điều trong Năm Phụng Vụ Mới mà tôi
đã bắt đầu từ những ngày qua.
Tối thứ Bảy vừa qua tôi có dâng lễ khai mạc mùa Vọng
cho một cộng đoàn thuộc phong trào Con đường Tân Dự Tòng ở một giáo xứ thành
phố. Vì cha xứ này có việc đi xa nên ngài đã nhờ tôi trước đây một tuần. Trong
thâm tâm mà nói, tôi không muốn dâng lễ cho phong trào này vì đã từng nghe
nhiều lời đồn đoán rằng đây là một phong trào khá cấp tiến và khá khép kín ngay
trong lòng các giáo xứ và các giáo phận. Ngay cả một số anh em linh mục trong
Dòng cũng từng gièm pha phong trào này và gọi đó là một “Secta”- một “giáo
phái”. Lúc đầu tôi còn lưỡng lự không muốn nhận lời nhưng cha bạn cứ nài nỉ mãi
nên mới chấp nhận cách miễn cưỡng. Cũng vì tò mò nên tôi muốn biết tại sao người
ta không thích phong trào này và tại sao người ta lại gán ghép cho họ những từ
ngữ không mấy tốt đẹp như thế. Điều khác nữa là tôi muốn tìm hiểu cho kĩ càng
vì mình không thể kết án ai mà chưa có bằng chứng rõ ràng, nhất là các linh mục
thì lại càng không thể nghe những lời đồn đoán về các phong trào này nọ rồi có
những phán đoán lệch lạc. Tôi đã đến và dâng thánh lễ với họ.
Thực tình mà nói tôi khá mù tịt về
phong trào này vì những năm làm việc truyền giáo của tôi tại Paraguay, tôi chỉ
biết đến những vùng truyền giáo heo hút và đìu hiu. Ở những vùng truyền giáo xa
xôi ấy dù có những khó khăn, thiếu thốn về vật chất, tôi cảm thấy trong lòng
mình bình an và hạnh phúc sau những lần viếng thăm các giáo điểm. Thế nhưng,
cuộc sống của những người theo Chúa không chỉ dừng lại ở việc tìm cho mình một
chỗ an thân mà còn phải làm cho người khác cũng được an thân nữa. Những thách
đố mới đã đến với tôi kể từ ngày tôi được bề trên sai đến làm việc với các
chủng sinh và làm việc mục vụ ở thành phố. Chính ở lĩnh vực mới mẻ này mà tôi
khám phá ra nhiều điều mới lạ, và anh hai lúa quê mùa như tôi phải dần dần hội
nhập với cuộc sống mới nên thành thị để có thể len lỏi vào các phong trào và
hội đoàn mới. Và chính những ngày khai mạc mùa Vọng tôi đã “xông đất” để làm
việc với phong trào Con đường Tân Dự Tòng.
Tôi tự hỏi tại sao nhiều người, trong
đó có cả một số giám mục, linh mục lại không đồng tình với phong trào mới mẻ
này? Tại sao nhiều người gọi đó là một “giáo phái” mới trong lòng Giáo Hội?
Phải chăng Giáo Hội cũng đang lên án phong trào này? Rất may tôi đã tìm được
lời giải đáp vì vào tháng 6 năm 2008, Hội Đồng Tòa Thánh về Giáo Dân đã phê
chuẩn chung kết về qui chế Con đường Tân
Dự Tòng và được nhìn nhận như một phương thức hoạt động ở giáo phận nhằm khai
tâm Ki-tô giáo và giáo dục trường kỳ về đức tin (Qui chế, số 1).
Thế là tôi an tâm dâng thánh lễ với
họ. Khi đến nơi, tôi đã thấy mọi người tể tựu đông đủ và một số người xin làm
hòa với Chúa qua Bí tích cáo giải. Tôi khá ngạc nhiên khi thấy họ có mặt sớm
trước thánh lễ vì thường thì người Paraguay rất ít đúng giờ. Một ngạc nhiên
khác là khi bắt đầu thánh lễ, cộng đoàn tham dự rất tích cực, sống động và giới
trẻ hát rất hay. Sau 3 bài đọc trong phần Phụng Vụ Lời Chúa, họ xin phép linh
mục để họ có những giây phút suy niệm và chia sẻ Lời Chúa trước khi linh mục
bắt đầu giảng lễ. Đây là một sự ngạc nhiên thú vị vì ngay cả các chủng sinh mà
tôi đang phụ trách cũng không thể năng động và biết chia sẻ Lời Chúa như nhóm
này.
Lợi dụng cơ hội này tôi cũng chia sẻ
Lời Chúa với họ và nhắn nhủ họ rằng tất cả các phong trào, các hội đoàn đều là
chi thể không thể tách biệt với Thân Thể Chúa Ki-tô, vì nếu các Hội Đoàn hay
phong trào tự cho mình là duy nhất, là trên hết thì chính họ đang tách biệt với
Mẹ Giáo Hội.
Phần Phụng Vụ Thánh Thể có một chút hơi khác là họ
dùng một loại bánh mì không men và nhiều chén thánh rất đẹp để mọi người cùng
uống Máu Thánh sau khi truyền phép. Cũng vì điều này mà nhiều nhóm khác phân
bì, ganh tỵ vì cho rằng phong trào Con đường Tân Dự Tòng là một nhóm của những
đại gia nhưng thực tình không phải như vậy. Họ cũng là những người nghèo nhưng
biết đóng góp lợi tức 10 phần trăm nên họ có ngân quĩ để dùng vào việc chung và
nhiều người rất chu toàn bổn phận của một người Công giáo. Dưới mắt của những
người trong cùng một giáo xứ thì nhóm này hơi tách biệt giống như chúng ta gọi
nhóm Pha-ri-sêu ngày xưa, nhưng công bằng mà nói, nhiều người Pha-ri-sêu thời
Chúa Giê-su sống rất công tâm và chuẩn mực. Chúa Giê-su chỉ lên án một số người
Pha-ri-sêu có thái độ giả hình mà thôi chứ Ngài không lên án tất cả nhóm
Pha-ri-sêu. Bởi thế, một con sâu có thể làm rầu nồi canh và từ đó tôi mới
nghiệm ra là bất cứ trong một đoàn thể hay phong trào nào cũng có những con sâu
đang làm băng hoại thanh danh của nhóm đó.
Tôi cũng từng tâm sự với một số anh
em bạn hữu là mình đừng vội kết án ai khi mình chưa biết rõ mọi chuyện, hoặc
khi biết rõ rồi cũng không được quyền kết án vì quyền đoán xét giành cho tòa
án, và vị thẩm phán tối cao là Chúa.
Tôi cũng vừa tiếp xúc và dâng thánh
lễ cho một Tu hội khá mới mẻ theo tinh thần của thánh Phan-xi-cô có tên là Các
Tiểu Muội theo Gương Chúa Giê-su. Tu Hội này thành lập cách đây khoảng 10 năm
tại Brazil do một tu sĩ Dòng Phan-xi-cô Ca-pu-chi-nô sáng lập. Vì là một Tu hội
mới thành lập nên còn nhiều khó khăn, nhất là phương tiện vật chất vì vài cộng
đoàn phải thuê nhà ở, chưa có phòn ngủ, chưa có bàn ghế nhưng họ cố gắng làm
một nhà nguyện nhỏ để cầu nguyện và dâng thánh lễ. Nhìn cảnh họ bây giờ đang
sống trong thế kỉ XXI mà tôi nhớ đến vị thánh sáng lập Dòng Ngôi Lời chúng tôi
cách đây 136 năm mà thấy cảm phục các vị sáng lập vô cùng. Nếu không có ơn Chúa
chắc những gì họ đang làm đều vô ích. Nhìn thấy các nữ tu phục vụ những người
thổ dân mang bầu, những đứa trẻ nhơ nhớp đường phố, những người bị Si-đa giai
đoạn cuối mà mình thán phục. Thực tình mình không có ơn này và vì thế tôi chỉ
có thế dâng thánh lễ với họ một lần một tuần để xin Chúa gia tăng sức mạnh hồn
xác giúp họ trung thành với đặc sủng của họ.
Những ngày vừa qua ở Chủng viện chúng
tôi cũng khá bận rộn cho việc đánh giá các chủng sinh sẽ tiếp tục con đường tu
trì hay phải trở về với gia đình. Việc quyết định đi hay ở của các nhà huấn
luyện sẽ ảnh hưởng về tương lai của cả một đời người của các ứng sinh nên nhiều
đêm tôi cũng trằn trọc, băn khoăn không chợp mắt được. Chẳng phải vì hiện nay
do thiếu ơn gọi mà mình cứ nhận bừa, đào tạo cấp tốc để sản xuất ra những linh
mục, những tu sĩ truyền giáo kiểu mì ăn liền thì sẽ gây họa cho mai sau. Tôi
rất ngại chuyện bỏ phiếu nhưng đến lúc phải quyết định thì mình phải thực thi.
Mùa Vọng, mùa của hy vọng và mong
chờ. Tôi luôn cầu xin Chúa cho luôn cho tôi những tia hi vọng và sống lạc quan
dù thỉnh thoảng căn bệnh gan của tôi làm tôi đau nhói và mệt nhọc. Tôi cũng
mong chờ nhưng cái mong chờ khá trần tục là mau đến ngày tôi được về thăm những
người thân trong gia đình trước khi họ được Chúa gọi về. Lạy Chúa Giê-su, xin ngự
đến!
Paraguay, 28-11-2011
Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.