Saturday, August 30, 2025

 

DẤU ẤN CỦA DÒNG TRUYỀN GIÁO NGÔI LỜI TRONG LỊCH SỬ GIÁO HỘI NHÂN DỊP 150 NĂM HIỆN DIỆN VÀ PHỤC VỤ (1875–2025) 

I. Khởi đầu của một Dòng truyền giáo quốc tế

        Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (Societas Verbi Divini – SVD), thường được gọi là Dòng Ngôi Lời, được Thánh Arnold Janssen (1837–1909) thành lập ngày 8 tháng 9 năm 1875 tại thị trấn Steyl, Hà Lan. Trong bối cảnh Âu châu cuối thế kỷ XIX đang chịu ảnh hưởng nặng nề của làn sóng thế tục hóa và khủng hoảng niềm tin, cha Arnold – một linh mục người Đức – đã mạnh mẽ khởi xướng một sứ vụ mới, đặt trọng tâm nơi việc rao giảng Tin Mừng cho những dân tộc chưa nhận biết Đức Kitô.

Cha Arnold xác tín rằng cần có một hội dòng chuyên biệt cho sứ mạng truyền giáo. Đây không chỉ là cách đáp lại lời mời gọi của Tin Mừng, mà còn là phương thế hữu hiệu để mang ánh sáng đức tin đến những miền đất xa xôi, đặc biệt tại châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh. Từ đó, Dòng Ngôi Lời ra đời như một hội dòng quốc tế với sứ mạng “ad gentes” – nghĩa là được sai đi đến với những người chưa tin vào Chúa.

Với khẩu hiệu “Verbum Domini manet in aeternum – Lời Chúa tồn tại mãi mãi”, linh đạo truyền giáo của Dòng được đặt nền tảng trên việc sống, thấm nhuần và chia sẻ Lời Chúa cho muôn dân. Ngay từ những năm đầu, các tu sĩ Ngôi Lời đã lên đường truyền giáo đến nhiều nơi: Trung Quốc, Togo, Papua New Guinea, Brazil, cùng nhiều miền đất khác chưa được đón nhận Tin Mừng.

Một điểm độc đáo là ngay từ buổi đầu, Dòng Ngôi Lời đã chú trọng tinh thần quốc tếhội nhập văn hóa. Các trung tâm đào tạo truyền giáo quốc tế được thành lập để quy tụ và đào tạo ứng sinh từ nhiều quốc gia khác nhau, chuẩn bị họ trở thành những nhà truyền giáo sẵn sàng được sai đi khắp năm châu. Chính tinh thần quốc tế và sự linh hoạt này đã trở thành nét đặc trưng bền vững của Dòng Ngôi Lời từ thuở ban đầu cho đến nay.

II. Căn tính truyền giáo: Loan báo Tin Mừng qua sự hiện diện, đối thoại và phục vụ

        Căn tính truyền giáo của Dòng Ngôi Lời không chỉ thể hiện qua việc công bố Lời Chúa, nhưng còn qua sự dấn thân cụ thể trong nhiều lĩnh vực: giáo dục, y tế, công tác xã hội, truyền thông, nghiên cứu khoa học, và đặc biệt là đối thoại liên văn hóa và liên tôn. Ngay từ những ngày đầu, Dòng đã xác tín rằng loan báo Tin Mừng không chỉ là “nói về” Đức Kitô, mà còn là “sống với, sống cùng và sống cho” những con người cụ thể trong bối cảnh văn hóa và tôn giáo riêng biệt của họ.

Các tu sĩ SVD được đào tạo kỹ lưỡng để biết học hỏi ngôn ngữ bản địa, thấu hiểu phong tục và truyền thống địa phương, đồng thời xây dựng mối quan hệ tin tưởng với cộng đồng nơi họ được sai đến. Phương pháp truyền giáo này mang nét đặc trưng riêng: không áp đặt, mà đồng hành; không chỉ giảng dạy, mà còn lắng nghe và làm chứng bằng đời sống phục vụ âm thầm.

Một trong những dấu ấn nổi bật của Dòng Ngôi Lời là sự hiện diện mạnh mẽ tại các vùng đa tôn giáo như Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam, Papua New Guinea và nhiều nước châu Phi. Ở những nơi này, các tu sĩ Ngôi Lời không chỉ rao giảng Tin Mừng bằng lời nói, mà còn bằng một đời sống khiêm tốn, gần gũi với người nghèo, xây dựng tình liên đới và cổ võ sự hiệp thông giữa các truyền thống tôn giáo khác nhau.

Tư tưởng này cũng được khẳng định trong các văn kiện của Giáo hội. Thượng Hội đồng Giám mục về Truyền giáo năm 1971 và Sắc lệnh Ad Gentes đã nhấn mạnh: cần có những nhà truyền giáo được đào tạo đặc biệt cho công cuộc đối thoại liên tôn và hội nhập văn hóa, những người có khả năng sống với tín đồ các tôn giáo khác một cách chân thành, tôn trọng và xây dựng (Ad Gentes, số 11).

Nhờ đó, Dòng Ngôi Lời trở thành một minh chứng sống động cho sứ mạng truyền giáo mới của Giáo hội: loan báo Tin Mừng không chỉ bằng lời rao giảng, nhưng qua sự hiện diện, đối thoại và phục vụ trong tình bác ái Kitô giáo.

III. Dấu ấn đối với Giáo hội toàn cầu

1. Truyền giáo tại các vùng ngoại biên

        Dòng Ngôi Lời để lại dấu ấn sâu đậm trong đời sống truyền giáo của Giáo hội toàn cầu nhờ sự hiện diện tại hơn 80 quốc gia và lãnh thổ, đặc biệt ở những vùng ngoại biên – nơi thiếu linh mục, cơ sở mục vụ còn hạn chế và đời sống đức tin gặp nhiều thử thách.

Trung thành với sứ mạng “được sai đến với những ai chưa nhận biết Đức Kitô”, các tu sĩ SVD thường chọn phục vụ tại những vùng sâu vùng xa, những cộng đồng bị bỏ quên hay thiểu số. Tại châu Á, Dòng hiện diện và hoạt động mạnh mẽ ở Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia, Philippines, Việt Nam và nhiều quốc gia khác, nơi công cuộc truyền giáo đòi hỏi sự thích nghi linh hoạt với ngôn ngữ, văn hóa và bối cảnh tôn giáo phức tạp.

2. Đóng góp cho đối thoại liên tôn và hội nhập văn hóa

        Một trong những đóng góp nổi bật của Dòng Ngôi Lời là thúc đẩy đối thoại liên tôn và hội nhập văn hóa, hai chiều kích đã được Công đồng Vaticanô II khẳng định trong Ad Gentes (1965), và được Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II tiếp tục nhấn mạnh trong Tông huấn Redemptoris Missio (1990).

 Phương pháp truyền giáo của Dòng không dựa trên mô hình áp đặt hay đồng hóa văn hóa, nhưng trên sự tôn trọng và trân trọng các giá trị tôn giáo – văn hóa bản địa. Trong hành trình loan báo Tin Mừng, các tu sĩ Ngôi Lời học cách lắng nghe “tâm hồn tôn giáo” của các dân tộc, nhận ra những “hạt giống của Lời Chúa” (semina Verbi) đã hiện diện trong các truyền thống tôn giáo khác, và đối thoại với họ trong sự khiêm tốn, tôn trọng và tình bác ái.

Chính nhờ linh đạo truyền giáo được nuôi dưỡng bằng cầu nguyện, học hỏi và hội nhập, Dòng Ngôi Lời đã trở thành một trong những lực lượng tiên phong trong công cuộc truyền giáo hiện đại, góp phần xây dựng một thế giới mang tính nhân văn, huynh đệ và hiệp thông sâu xa hơn giữa các tôn giáo và các nền văn hóa.

III. Dấu ấn tại Việt Nam

1. Cột mốc hình thành Tỉnh Dòng

        Ngày 19 tháng 3 năm 1998 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình hiện diện và phát triển của Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (SVD) tại Việt Nam. Vào ngày này, Dòng Thánh Giuse Việt Nam chính thức được sáp nhập vào Dòng Ngôi Lời, và sau nhiều năm liên hiệp, Tỉnh Dòng Ngôi Lời – Giuse Việt Nam chính thức được thành lập. Đây không chỉ là một biến cố hành chính, mà còn là một biến cố thiêng liêng, mở ra một kỷ nguyên mới cho sứ mạng loan báo Tin Mừng trong lòng Giáo hội Việt Nam.

2. Sự phát triển về nhân sự và sứ vụ

Dưới sự quan phòng của Thiên Chúa và sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần, Tỉnh Dòng ngày càng lớn mạnh cả về số lượng nhân sự, đời sống thiêng liêng và chiều sâu sứ mạng. Hiện nay, Tỉnh Dòng có khoảng 200 thành viên, từ tập sinh đến các tu sĩ khấn trọn, đang hiện diện và phục vụ tại 13 giáo phận và nhiều vùng truyền giáo trải dài khắp đất nước.

Không dừng lại trong biên giới quốc gia, Tỉnh Dòng còn mở rộng sứ vụ ra thế giới: đã có hơn 100 tu sĩ được sai đi truyền giáo, học tập và phục vụ tại nhiều quốc gia, tiếp nối lời mời gọi của Chúa Giêsu: “Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo” (Mc 16,15).

3. Các lãnh vực mục vụ chính

Trong tinh thần sống và chia sẻ Lời Chúa, Tỉnh Dòng Ngôi Lời Việt Nam hiện đang dấn thân vào nhiều lãnh vực mục vụ cụ thể:

·        Mục vụ dân tộc thiểu số tại các vùng sâu, vùng xa;

·        Mục vụ giáo xứ và đồng hành với người di dân;

·        Đồng hành với giới trẻ và sinh viên, nhất là tại các đô thị lớn;

·        Tông đồ Thánh Kinh, đào sâu và phổ biến Lời Chúa trong cộng đoàn;

·        Chăm sóc và hướng nghiệp cho trẻ em mồ côi, thiếu thốn tình thương.

4. Linh đạo và đặc sủng truyền giáo

        Linh đạo và đặc sủng của Dòng được đặt nền tảng trên Lời Chúa và sứ mạng loan báo Tin Mừng cho muôn dân, đặc biệt cho những người chưa nhận biết Chúa, người nghèo, người bị lãng quên và sống ở vùng ngoại biên. Với châm ngôn: “Verbum Domini manet in aeternum – Lời Chúa tồn tại mãi mãi”, các tu sĩ Ngôi Lời được mời gọi trở nên những chứng nhân sống động của Tin Mừng, rao giảng không chỉ bằng lời nói, nhưng bằng sự hiện diện, phục vụ, đối thoại và hội nhập văn hóa giữa lòng một thế giới đa văn hóa và đa tôn giáo.

5. Một hành trình trưởng thành

Trải qua hơn 27 năm hiện diện và phát triển, Tỉnh Dòng Ngôi Lời Việt Nam đã và đang không ngừng vươn lên, trở thành một phần sống động trong thân thể Giáo hội. Tỉnh Dòng vừa là dấu chỉ của niềm hy vọng, vừa là nguồn lực truyền giáo phong phú cho Giáo hội tại Việt Nam và trên toàn cầu hôm nay.

IV. Những nhân vật nổi bật của Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (SVD)

Trong hành trình hơn 150 năm hiện diện và phục vụ, Dòng Truyền giáo Ngôi Lời đã đóng góp cho Giáo hội nhiều nhân vật kiệt xuất – những con người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử truyền giáo và trong đời sống Đức tin của toàn thể Dân Chúa.

Họ không chỉ là những nhà truyền giáo nhiệt thành được sai đi đến khắp năm châu, mà còn là học giả uyên bác, mục tử khôn ngoan, nhà văn hóa sâu sắc, và những chứng nhân Tin Mừng sống động giữa lòng thế giới. Qua đời sống thánh thiện, kiến thức phong phú và tinh thần dấn thân phục vụ, họ đã góp phần làm rạng ngời linh đạo và sứ mạng của Dòng Ngôi Lời, đồng thời để lại những di sản quý giá cho Giáo hội hoàn vũ cũng như cho các cộng đoàn địa phương nơi họ hiện diện.

1. Thánh Arnold Janssen (1837–1909) – Đấng sáng lập Dòng Ngôi Lời (SVD)

        Thánh Arnold Janssen, một linh mục người Đức, được Thiên Chúa khơi dậy trong bối cảnh châu Âu thế kỷ XIX đầy biến động, khi phong trào thế tục hóa và làn sóng bài giáo sĩ đang lan rộng, đe dọa đời sống đức tin Kitô giáo. Với niềm xác tín vững vàng vào sức mạnh của Lời Chúa, ngài đã thành lập Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (SVD) vào ngày 8 tháng 9 năm 1875 tại Steyl, Hà Lan, khai mở một công cuộc truyền giáo mang chiều kích quốc tế.

Không dừng lại ở đó, với tầm nhìn xa rộng, ngài tiếp tục sáng lập:

·        Dòng Nữ Tỳ Thánh Linh Truyền Giáo (SSpS) năm 1889, để cộng tác trực tiếp trong sứ vụ truyền giáo.

·        Dòng Nữ Tỳ Thánh Linh Chiêm Niệm (SSpSAP) năm 1896, để nâng đỡ và bao bọc sứ mạng truyền giáo bằng sức mạnh cầu nguyện và đời sống chiêm niệm.

Thánh Arnold là một nhà tiên phong trong việc đào tạo các nhà truyền giáo một cách bài bản, nhấn mạnh đến:

·        Cầu nguyện như nguồn sức mạnh cốt lõi,

·        Học hỏi và nghiên cứu khoa học như hành trang cho sứ vụ,

·        Hội nhập văn hóa để Tin Mừng bén rễ nơi các dân tộc,

·        Và tình yêu dành cho những con người chưa biết Chúa như động lực truyền giáo.

Với tầm nhìn vượt thời đại, ngài trở thành người cha, người thầy và người kiến tạo những nẻo đường Tin Mừng cho Giáo hội trong kỷ nguyên hiện đại. Công trình và di sản của ngài không chỉ giới hạn trong một hội dòng, mà còn trở thành một phong trào truyền giáo lớn mạnh của Giáo hội hoàn vũ cho đến ngày nay.

Ngày 5 tháng 10 năm 2003, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã tôn phong Arnold Janssen lên bậc hiển thánh, như sự khẳng định của Giáo hội đối với đời sống thánh thiện và sứ mạng truyền giáo phi thường của ngài khi thành lập một Hội Dòng Truyền Giáo Quốc Tế giữa muôn vàn khó khăn và hai Hội Dòng Nữ Chúa Thánh Linh để cộng tác trong sứ vụ truyền giáo.

2. Thánh Giuse Freinademetz (1852–1908) – Nhà truyền giáo tiên khởi tại Trung Quốc

        Thánh Giuse Freinademetz sinh năm 1852 tại Nam Tyrol (thuộc Đế quốc Áo-Hung, nay là Ý). Là một trong những tu sĩ đầu tiên của Dòng Truyền giáo Ngôi Lời, ngài được sai đi truyền giáo tại Trung Quốc vào năm 1879, chỉ sau 4 năm sau khi Dòng Ngôi Lời được thành lập.

Với tâm hồn khiêm nhường và lòng nhiệt thành, ngài nhanh chóng học tiếng Hoa, sống giản dị như người bản địa và hòa nhập sâu xa vào đời sống văn hóa địa phương. Ngài không coi mình là một “người ngoại quốc đi truyền giáo”, nhưng là “một người Trung Hoa mang đức tin Kitô giáo”. Nhờ tình yêu thương, sự gần gũi và phục vụ, ngài đã gieo hạt giống Tin Mừng bằng chính chứng tá đời sống hơn là bằng những lời rao giảng suông.

Trong những năm dịch bệnh hoành hành, Thánh Giuse Freinademets không rời bỏ đoàn chiên, nhưng ở lại để chăm sóc, nâng đỡ và cùng chịu đau khổ với họ. Chính sự dấn thân ấy đã dẫn đến cái chết của ngài vào năm 1908, khi tuổi đời chỉ mới 56.

Đời sống thánh thiện và chứng tá anh dũng của ngài trở thành mẫu gương sáng ngời cho mọi thế hệ truyền giáo: hội nhập văn hóa, yêu thương phục vụ và trung thành với đoàn chiên cho đến cùng. Ngày 5 tháng 10 năm 2003, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã phong thánh cho linh mục Giuse Freinademetz, SVD cùng với đấng sáng lập Dòng Ngôi Lời là cha Arnold Janssen, long trọng ghi nhận nơi ngài hình ảnh một nhà truyền giáo thực sự “sống với, sống cùng và sống cho” dân Chúa tại Trung Hoa.

3. Đức Hồng y Thomas Tien Keng-hsin, SVD (1890–1967) – Dấu chỉ phổ quát của GH toàn cầu

Đức Hồng y Thomas Tien Keng-hsin (Điền Canh Tân) là vị Hồng y đầu tiên của Giáo hội Công giáo không xuất thân từ châu Âu, trở thành một dấu mốc lịch sử quan trọng cho toàn thể Giáo hội và cho Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (SVD).

Sinh năm 1890 tại tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc, ngài gia nhập Dòng Ngôi Lời, được gửi sang châu Âu để đào tạo và thụ phong linh mục năm 1918. Năm 1939, ngài được bổ nhiệm làm Giám mục Qingdao (Thanh Đảo), rồi đến năm 1942 được thuyên chuyển làm Giám mục của Daming. Đặc biệt, vào năm 1946, khi Đức Giáo hoàng Piô XII chính thức thiết lập hàng giáo phẩm tại Trung Quốc, ngài đã vinh thăng Đức Cha Thomas Tien lên hàng Hồng y, đồng thời bổ nhiệm ngài làm Tổng Giám mục Tổng giáo phận Bắc Kinh.

Với lòng yêu mến Giáo hội và quê hương, Đức Hồng y Tien đã can đảm dẫn dắt đoàn chiên trong bối cảnh chính trị – xã hội vô cùng phức tạp của Trung Quốc nửa đầu thế kỷ XX. Sau năm 1949, do những biến động chính trị, ngài buộc phải sống lưu vong, nhưng vẫn một lòng trung thành với sứ vụ mục tử, không ngừng chăm sóc cộng đoàn tín hữu Hoa kiều tại nhiều nơi.

Đức Hồng y Thomas Tien trở thành một chứng tá tiên phong của sự hội nhập Tin Mừng vào văn hóa Á Đông, đồng thời là hình ảnh sống động của tính phổ quát và đa dạng trong hiệp nhất của Giáo hội. Cuộc đời ngài phản ánh sứ mạng cốt lõi của Dòng Ngôi Lời: “loan báo Tin Mừng cho muôn dân” bằng chính sự hiện diện, lòng trung tín và tinh thần phục vụ không mệt mỏi.

4. Đức Hồng y Tarcisio Isao Kikuchi, SVD - Tiếng nói từ bi của Dòng Ngôi Lời

Đức Hồng y Tarcisio Isao Kikuchi, SVD, hiện là Tổng Giám mục Tokyo (Nhật Bản) và Chủ tịch Caritas Quốc tế – một trong những mục tử châu Á có ảnh hưởng lớn trong Giáo hội hoàn vũ.

Sinh năm 1958 tại Miyako, Nhật Bản, ngài gia nhập Dòng Ngôi Lời và được thụ phong linh mục năm 1986. Sau khi chịu chức, ngài được sai đi truyền giáo tại Ghana (châu Phi), nơi ngài đã sống gần gũi với người nghèo và chia sẻ cuộc sống khó khăn của các cộng đoàn bị thiệt thòi. Kinh nghiệm truyền giáo ấy đã định hình một phong cách mục tử khiêm tốn, từ bi và dấn thân cho công lý xã hội.

        Với linh đạo rao giảng bằng sự hiện diện, Đức Hồng y Kikuchi đặc biệt quan tâm đến đối thoại liên tôn, hội nhập văn hóa và bảo vệ phẩm giá con người. Ngài thường nhấn mạnh rằng loan báo Tin Mừng không chỉ là công bố bằng lời nói, mà còn bằng hành động cụ thể của tình liên đới và phục vụ bác ái.

Ngày nay, với tư cách là Chủ tịch Caritas Quốc tế, Đức Hồng y Kikuchi trở thành tiếng nói mạnh mẽ của Giáo hội trong việc bảo vệ những người nghèo khổ, người di dân và các cộng đồng bị gạt ra bên lề, đồng thời góp phần định hình định hướng mục vụ xã hội của Giáo hội toàn cầu.

Đặc biệt, năm 2025, ngài tham dự Mật nghị Hồng y và là một trong hai Hồng y của Dòng Ngôi Lời góp phần vào tiến trình bầu chọn Đức Tân Giáo hoàng Lêô XIV. Sự hiện diện của ngài trong biến cố trọng đại này là dấu chỉ ý nghĩa về sự đóng góp của Giáo hội châu Á cũng như vai trò quốc tế của Dòng Ngôi Lời trong Giáo hội toàn cầu hôm nay.

5. Đức Hồng y Ladislav Nemet, SVD – Dấu ấn truyền giáo nơi Giáo hội Serbia

Đức Hồng y Ladislav Nemet, SVD, hiện giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng Giám mục Thánh Cyril và Methodius, đồng thời là Phó Chủ tịch Hội đồng Giám mục châu Âu (CCEE). Với những trọng trách này, ngài đóng góp mạnh mẽ cho sự hiệp thông, đối thoại và hiệp nhất trong Giáo hội tại lục địa châu Âu.

        Là vị Hồng y đầu tiên của Serbia, Đức Hồng y Ladislav trở thành chứng nhân sống động cho tinh thần truyền giáo và hội nhập văn hóa của Dòng Ngôi Lời ngay tại châu Âu – một lục địa vốn được xem là cái nôi Kitô giáo nhưng cũng đang đối diện với nhiều thách đố về đức tin và truyền giáo.

Trong hành trình linh mục và giám mục, ngài đã phục vụ tại nhiều quốc gia khác nhau như Philippines, Croatia, Áo và Hungary. Ở bất cứ nơi nào, ngài cũng thể hiện một tinh thần mục tử cởi mở, đối thoại và dấn thân phục vụ, đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng nhịp cầu giữa các truyền thống văn hóa và tôn giáo khác biệt.

Sự hiện diện của Đức Hồng y Nemet trong Mật nghị Hồng y 2025, cùng với Đức Hồng y Tarcisio Isao Kikuchi, SVD không chỉ làm nổi bật vai trò quốc tế của Dòng Ngôi Lời, mà còn khẳng định tầm vóc của một sứ mạng truyền giáo khiêm tốn nhưng bền bỉ, âm thầm nhưng hiệu quả. Đây chính là hình ảnh cụ thể của tinh thần SVD: loan báo Tin Mừng trong hiệp thông, đối thoại và phục vụ giữa lòng Giáo hội toàn cầu hôm nay.

6. Linh mục Antonio M. Pernia, SVD – Tổng quyền đầu tiên người châu Á

        Linh mục Antonio M. Pernia, SVD, người Philippines, đã được bầu làm Bề trên Tổng quyền Dòng Ngôi Lời cho hai nhiệm kỳ liên tiếp (2000–2012). Ngài trở thành tu sĩ châu Á đầu tiên giữ vai trò lãnh đạo cao nhất của Hội dòng trong lịch sử hơn một thế kỷ.

Với nền tảng thần học vững chắc và tầm nhìn rộng mở, cha Pernia đã dẫn dắt Dòng bước vào thế kỷ XXI trong bối cảnh toàn cầu hóa, đa văn hóa và đa tôn giáo. Ngài nhấn mạnh đến việc tái định hướng sứ mạng truyền giáo, giúp Dòng thích ứng với những thách đố mới của thời đại. Trong suốt thời gian lãnh đạo, cha Antonio đã đặc biệt cổ võ:

·        Hội nhập văn hóa, để Tin Mừng bén rễ sâu trong các dân tộc;

·        Đối thoại liên tôn, như một phương thế cần thiết để xây dựng hòa bình và hiểu biết lẫn nhau;

·        Đào tạo quốc tế, nhằm chuẩn bị cho các nhà truyền giáo tương lai có khả năng phục vụ trong môi trường đa văn hóa toàn cầu.

Dưới sự hướng dẫn của cha Antonio Pernia, SVD sự hiện diện của Dòng Ngôi Lời được tăng cường mạnh mẽ tại châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh, đồng thời đóng góp tích cực cho Giáo hội toàn cầu qua những dấn thân mục vụ và học thuật.

Ngoài vai trò lãnh đạo Hội dòng, cha Antonio Pernia còn là một gương mặt quen thuộc trong các Thượng Hội đồng Giám mục và các diễn đàn thần học quốc tế, nơi ngài đã mang đến viễn tượng truyền giáo phong phú từ kinh nghiệm và nhãn quan Á châu.

Sau khi kết thúc nhiệm kỳ Tổng quyền, cha Antonio Pernia tiếp tục giảng dạy, đồng hành mục vụ và đào tạo thế hệ tu sĩ trẻ, để linh đạo Ngôi Lời tiếp tục lan tỏa và được sống cách sâu xa trong bối cảnh mới của Giáo hội và thế giới.

7. Linh mục Heinz Kulüke, SVD – Bạn của những người nghèo

        Cha Heinz Kulüke, SVD, người Đức, được bầu làm Bề trên Tổng quyền thứ 11 của Dòng Ngôi Lời nhiệm kỳ 2012–2018. Trước đó, ngài đã có nhiều năm truyền giáo tại Philippines, đặc biệt tại thành phố Cebu, nơi ngài sống giữa những cộng đồng nghèo khổ trong các khu ổ chuột và bãi rác.

 Cha Heinz Kulüke không chỉ hiện diện như một người bạn đồng hành, mà còn dấn thân hành động cụ thể: sáng lập các tổ chức hỗ trợ người nghèo, thúc đẩy các sáng kiến về giáo dục, y tế và nhân quyền cho những người bị gạt ra bên lề xã hội.

Với học vị tiến sĩ triết học, cha Kulüke vừa là một học giả uyên bác, vừa là một mục tử gần gũi, mang trong mình trái tim cảm thông sâu sắc với những người yếu thế. Chính trải nghiệm sống giữa người nghèo đã hình thành nơi ngài một linh đạo truyền giáo mang đậm tính nhân bản và công lý xã hội.

Trong cương vị lãnh đạo toàn Dòng, cha Heinz Kulüke đặc biệt nhấn mạnh đến:

·        Công lý xã hội, như chiều kích không thể thiếu của truyền giáo;

·        Bảo vệ môi trường, trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu;

·        Sứ vụ từ bên lề xã hội, nơi Giáo hội được mời gọi hiện diện cách khiêm tốn và phục vụ âm thầm.

Đời sống đơn sơ, khiêm nhường và dấn thân phục vụ của cha là minh họa sống động cho linh đạo Ngôi Lời giữa thế giới hôm nay – một linh đạo gắn liền với Tin Mừng của Đức Kitô, được diễn tả qua sự liên đới và yêu thương những người bé nhỏ nhất.

8. Nhiều học giả và nhà truyền giáo nổi bật tại châu Á và Việt Nam

        Bên cạnh các Hồng y, Bề trên Tổng quyền và những nhà truyền giáo quốc tế, Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (SVD) còn đóng góp một đội ngũ học giả uy tín và nhà truyền giáo tận tụy tại Việt Nam cũng như trên khắp châu Á.

 Những gương mặt này không chỉ dấn thân phục vụ tại các vùng truyền giáo xa xôi, mà còn đóng vai trò quan trọng trong đào tạo thần học, đối thoại liên tôn và hội nhập văn hóa – những lãnh vực đặc biệt cần thiết trong bối cảnh Á châu đa dạng về tôn giáo, văn hóa và truyền thống.

Tại Việt Nam, nhiều linh mục SVD đã và đang:

·        Giảng dạy tại các Đại chủng viện và Học viện Thần học;

·        Đảm nhận vai trò trong các ủy ban thần học, phụng vụ và truyền giáo của Hội đồng Giám mục;

·        Thực hiện những công trình nghiên cứu có giá trị về thần học Á châu, văn hóa bản địa và đối thoại tôn giáo.

Đặc biệt, các học giả và nhà truyền giáo Ngôi Lời đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng cầu nối đối thoại giữa Kitô giáo và các tôn giáo lớn tại Việt Nam và châu Á, như Phật giáo, Nho giáo, cũng như các tín ngưỡng truyền thống.

Sự hiện diện học thuật và mục vụ này không chỉ mang tính chuyên môn, mà còn thấm đẫm tinh thần khiêm tốn, phục vụ và trung thành với sứ mạng “rao giảng Lời Chúa” trong lòng các nền văn hóa. Nhờ đó, Dòng Ngôi Lời tiếp tục trở thành một lực lượng truyền giáo năng động và có ảnh hưởng sâu rộng, đóng góp tích cực cho sứ vụ chung của Giáo hội tại Á châu hôm nay.

V. 150 năm – Hành trình của lòng trung tín và hy vọng

        Kỷ niệm 150 năm thành lập Dòng Truyền giáo Ngôi Lời (1875–2025) là một biến cố thiêng liêng, giúp các thành viên của Hội Dòng chiêm ngắm hành trình đức tin đầy hy sinh, can đảm và hoa trái mà Hội Dòng đã bền bỉ thực hiện trong lòng Giáo hội và giữa thế giới. Từ khởi đầu khiêm tốn tại Steyl, Hà Lan, Dòng đã phát triển thành một hội dòng truyền giáo quốc tế với gần 6.000 tu sĩ hiện diện tại hơn 80 quốc gia trên khắp các châu lục.

Trong suốt một thế kỷ rưỡi, biết bao nhà truyền giáo Ngôi Lời đã hiến dâng tuổi trẻ, sức lực, và thậm chí cả mạng sống để mang Tin Mừng đến những vùng đất xa xôi, nơi Đức Kitô chưa được nhận biết. Những hy sinh thầm lặng ấy trở thành chứng tá sống động cho lòng trung tín với ơn gọi truyền giáo mà Thánh Arnold Janssen đã khởi xướng.

1. Đào tạo và học thuật – nền tảng vững chắc cho sứ vụ

        Một dấu ấn nổi bật trong hành trình 150 năm là sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực đào tạo và học thuật. Dòng Ngôi Lời đã sáng lập và điều hành nhiều học viện thần học, trung tâm truyền giáo và viện nghiên cứu văn hóa trên toàn thế giới. Những cơ sở này không chỉ phục vụ việc đào tạo tu sĩ SVD, mà còn góp phần vào sứ mạng chung của Giáo hội, đào tạo những nhà truyền giáo có khả năng hội nhập văn hóa, đối thoại liên tôn và phục vụ nhân loại.

 Các học viện quốc tế tiêu biểu như Nemi (Ý), Tagaytay (Philippines), St. Gabriel (Áo) đã trở thành trung tâm hội tụ của các học giả, sinh viên, và những người khao khát tìm kiếm chân lý. Chính từ đây, nhiều thế hệ truyền giáo quốc tế và đa văn hóa đã được chuẩn bị kỹ lưỡng về thần học, nhân học, ngôn ngữ và hội nhập văn hóa, để lên đường phục vụ khắp nơi trên thế giới.

2. Hướng tới tương lai với niềm hy vọng

Kỷ niệm 150 năm không chỉ là dịp nhìn lại quá khứ, mà còn là lời mời gọi hướng tới tương lai với niềm hy vọng và tinh thần canh tân không ngừng. Được nuôi dưỡng bằng linh đạo Lời Chúa và thúc đẩy bởi khát vọng truyền giáo, Dòng Ngôi Lời hôm nay tiếp tục trung thành với sứ mạng “loan báo Tin Mừng cho muôn dân” (Mc 16,15), trong niềm tin chắc chắn rằng “Lời Chúa tồn tại mãi mãi” (Verbum Domini manet in aeternum).

Với niềm xác tín ấy, Dòng Ngôi Lời tiếp tục hành trình của lòng trung tín và hy vọng, dấn thân phục vụ giữa một thế giới đa tôn giáo, đa văn hóa và đầy biến động, để Lời Chúa luôn là ánh sáng và sức mạnh cho sứ vụ truyền giáo hôm nay và mai sau.

VI. Kết luận: Dòng Ngôi Lời – Trung tín trong biến chuyển, sáng tạo trong sứ vụ

Truyền Thông Ngôi Lời Việt Nam - YouTube

        Trải qua 150 năm hình thành và phát triển, Dòng Truyền giáo Ngôi Lời đã thể hiện cách sống động căn tính truyền giáo giữa một thế giới không ngừng đổi thay. Từ một nhóm nhỏ những nhà truyền giáo tiên phong tại Steyl, Hà Lan, Dòng đã trở thành một hội dòng quốc tế, hiện diện trên khắp năm châu, trung thành với sứ mạng loan báo Tin Mừng, hội nhập văn hóa, đối thoại liên tôn, và phục vụ những người nghèo khổ, bị gạt ra bên lề xã hội.

Sự trung thành với linh đạo Ngôi Lời cùng với tinh thần sẵn sàng thích nghi trước những thách đố mới đã giúp Dòng luôn biết đổi mới phương thức thi hành sứ vụ, nhưng không bao giờ xa rời căn tính thánh thiện, hiệp thông và lòng nhiệt huyết truyền giáo theo gương sáng Thánh Arnold Janssen.

Divine - With the 150th anniversary of the founding of the Society of the Divine  Word approaching in 2025, the General Council in Rome has selected this  theme for the jubilee celebration: "

        Trong một thế giới đang khát khao ý nghĩa, sự thật và niềm hy vọng, các tu sĩ Ngôi Lời tiếp tục trở thành những chứng nhân Tin Mừng sống động, không chỉ bằng lời giảng dạy, nhưng qua một đời sống khiêm tốn, liên đới và phục vụ âm thầm. Nhờ sự hiện diện ấy, Lời Chúa được làm cho hữu hình và gần gũi trong mọi nền văn hóa, nơi từng cộng đồng và mỗi con người.

 Cầu chúc cho Dòng Truyền giáo Ngôi Lời luôn trung tín với ơn gọi được sai đi, tiếp tục làm chứng cho chân lý cứu độ để “Ngôi Lời đã làm người và cư ngụ giữa chúng ta” (Ga 1,14) không chỉ được công bố, mà còn được sống động và sinh hoa trái nơi mọi dân tộc và nền văn hóa.

Nguyện cho hành trình của Dòng trong thế kỷ XXI tiếp tục bừng sáng như ngọn đèn đặt trên giá, chiếu rọi ánh sáng của chân lý, tình thương và ơn cứu độ trong Đức Giêsu Kitô – Lời hằng sống của Thiên Chúa.

Dòng Ngôi Lời đã, đang và sẽ tiếp tục là một phần quan trọng trong sứ mạng truyền giáo của Giáo hội hoàn vũ, qua việc tôn trọng các nền văn hóa, cổ võ đối thoại liên tôn, và đồng hành cụ thể với những người nghèo và bị lãng quên. Di sản thiêng liêng của Dòng chính là lời nhắc nhở rõ ràng cho Giáo hội hôm nay: truyền giáo không chỉ là lời rao giảng, mà là một đời sống được thấm đẫm Tình Yêu Đức Kitô.

Philippines, Dịp kỷ niệm 150 thành lập Dòng Ngôi Lời,

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.



No comments:

Post a Comment