PARAGUAY – KHÚC NGOẶC MỚI TRONG SỨ VỤ TRUYỀN GIÁO

Cuộc chia tay thầm lặng

Dịp Tết Âm lịch 2009, tôi có nhận được bài sai mới từ Hội Đồng Tỉnh Dòng Paraguay để làm một công việc mà trong lòng thật sự không vui cho lắm. Tôi sẽ trở thành một nhà đào tạo các tu sĩ linh mục tương lai của Dòng.

Tôi đã từng hai lần từ chối lời đề nghị khi bề trên tham vấn và yêu cầu để trở thành nhà đào tạo. Tôi đã trả lời với ngài rằng tôi không xứng đáng vì tôi cảm thấy có những điều không xứng hợp với vai trò của một nhà đào tạo. Tuy nhiên lần này ngài đã tha thiết mời tôi dấn thân và nghĩ đến Tỉnh Dòng về vấn đề ơn gọi và đào tạo trong Dòng. Cụ thể là trong năm vừa qua, rất nhiều chủng sinh đã thôi tu vì nhiều lý do khác nhau và hiện tại chỉ còn 3 khấn sinh đang học thần học và 2 tập sinh chuẩn bị khấn lần đầu. Nhìn tương lai của Nhà Dòng sau 100 năm hiện diện ở Paraguay mà giờ đây chỉ còn lại những nhà truyền giáo ngoại quốc già nua và các anh em tu sĩ linh mục bản xứ Paraguay chỉ đếm trên đầu ngón tay mà thấy xót xa. Nghĩ đến đó tôi đã cúi đầu vâng phục bề trên và chuẩn bị khăn gói lên đường nhận nhiệm vụ mới.
Giáo dân xứ tôi nghe biết tôi sắp chuyển đi nơi khác họ buồn lắm. Tôi cũng thấy trong lòng xốn xang vì mục tử và đàn chiên vừa mới thân nhau mà giờ này lại từ giã nhau. Trước ngày tôi lên đường về trụ sở Dòng để chuyển tiếp lên địa điểm mới thì người dân trong xứ tôi đã đến nhà xứ rất đông và đem theo nhiều đồ ăn, thức uống để làm lễ chia tay. Nhiều cụ bà và cả các cô gái đã đến hôn tôi và khóc thật cảm động. Nhiều người nói rằng họ sẽ thuê xe để đưa tôi đến địa điểm mới nhưng tôi nói với họ rằng tôi rất cảm ơn lòng tốt của họ và tôi chỉ muốn đi trong âm thầm để giữ mãi những hình ảnh dễ thương này và mong ngày trở lại. Quả thực tôi chưa muốn rời nơi truyền giáo thân thương này nhưng vì thể theo lời khấn vâng lời tôi phải ra đi.

Cuộc hội ngộ bất ngờ

Sau khi rời vùng truyền giáo, tôi đã đến Trụ Sở Chính của Dòng ở Thủ Đô Asunción để có cuộc nói chuyện chính thức với cha Giám Tỉnh về bài sai mới của tôi và về hướng đi mới của Dòng.

Buối sáng ngày hôm sau khi tôi chuẩn bị dâng thánh lễ với anh em trong Dòng tại Nhà Chính, tôi đã bất ngời gặp vị tổng thống đương nhiệm của Paraguay- Fernando Lugo, cựu Giám mục của Giáo phận San Pedro và cũng là cựu Giám Tỉnh của Tỉnh Dòng Ngôi Lời Paraguay. Ông đã đến Nhà Dòng chúng tôi rất sớm với 3 vị cận vệ thân tín đế đàm đạo với một vị giám mục bạn của ông. Tôi nghĩ rằng ông đã quên tôi vì lúc này ông đã là nguyên thủ của một quốc gia dân chủ, và tôi cũng chẳng có gì đặc biệt để mà ông nhớ. Tuy nhiên tôi đã lầm! Khi chúng tôi chào nhau, ông đã gọi đúng tên tôi và còn hỏi thăm Cha Pedro Sâm, một linh mục Việt Nam đã từng làm việc ở Paraguay từ thập niên 90 và hiện nay cha Sâm đang làm việc ở Hàn Quốc và có những khóa giảng dạy tại Việt Nam. Năm 2008, trước kỳ Tổng Tuyển Cử tổng thống, tôi cũng có dịp nói chuyện riêng với ông. Phải thật sự nhìn nhận rằng ông là một con người khiêm nhường, đơn sơ và có tình có nghĩa. Sau khi đắc cử tổng thống, ông đã tuyên bố tiền lương của ông sẽ giành hết cho người nghèo.

Và đã hơn 6 tháng làm tổng thống, ông đã thực hiện điều đó một cách đầy đủ. Chúng tôi đã nói chuyện với nhau như những người anh em dù ông hiện giờ không còn đứng chung chuyến tuyến với chung tôi trong sứ mạng truyền giáo nữa. Ông cũng nói tôi cầu nguyện cho ông và cho đất nước Paraguay để những dự án và kế họach cải tổ của ông sớm được thực hiện.
Ông cũng hỏi tôi lúc này làm việc ở đâu và khi biết rằng tôi sẽ nhận sứ mạng làm công tác đào tạo thì ông nói một ngày nào đó sẽ đến thăm chủng viện chúng tôi, nơi mà ông cũng từng là chú chủng sinh ở đó. Cuộc hội ngộ bất ngờ này để lại trong tôi một ấn tượng đẹp để hiểu rõ thêm một con người đã hết lòng vì dân, vì nước.

Một khúc ngoặc mới

Tôi đã đến miền Nam của Paraguay để nhận nhiệm vụ mới sau một thời gian làm việc truyền giáo tại các các giáo điểm miền Bắc. Lần này tôi phải nhận hai trách nhiệm : huấn luyện các chủng sinh tiền tập và tuyên úy cho những người di dân đến từ Âu châu. Quả thực hai công việc này đều mới lạ đối với một tu sĩ truyền giáo trẻ và thiếu kinh nghiệm như tôi. Đây quả thực là một khúc ngoặc mới trong cuộc sống truyền giáo của mình. Cũng giống như ngôn sứ Giê-rê-mi-a ngày xưa cũng có lần muốn thoái thác trong vai trò ngôn sứ khi nói với Chúa là ông còn quá trẻ không biết ăn, biết nói. Nhưng Chúa đã trấn an ông rằng Chúa luôn ở với ông (x. Gr 1, 4tt). Tôi cũng đã cố gắng vận dụng những gì đã được học để thi hành sứ vụ mới này.

Chủng viện hiện tôi đang phục vụ có một lịch sử rất lâu đời. Đây là chủng viện do chính các nhà truyền giáo Ngôi Lời người Đức thành lập để huấn luyện các chủng sinh trong nước cũng như các chủng sinh nước ngoài. Tuy nhiên, hiện nay việc tìm kiếm ơn gọi thật khó như mò kim đáy biển! Cũng không phải vì thế mà nhắm mắt lựa chọn các ứng sinh. Các chủng sinh của tôi có độ tuổi từ 20 đến 28 và đến từ nhiều vùng với những tập tục và văn hóa khác nhau. Nhiều lúc tôi tự hỏi làm sao một người Việt Nam tóc đen, da vàng như tôi lại có thể đứng trong vai trò đào tạo các chủng sinh ngoại quốc và làm tuyên úy cho những người di dân Âu châu, liệu có quá lắm không! Một người thân đã trấn an tôi qua điện thọai và nói đùa rằng giờ đây thời thế thay đổi rồi, Nhà Trắng ở Mỹ mà bây giờ đã được sơn Đen hết rồi (ý ông nói là người chủ Tòa Bạch Ốc hiện giờ là Obama người Mỹ gốc da đen).
Tôi muốn chia sẻ thêm về vùng đất mới mà tôi đã bắt đầu làm việc. Đây là thành phố tọa lạc ở miền Nam nước Paraguay, giáp với Argentina. Vùng này có rất đông người nước ngoài đến từ Ba-lan, Đức, Nga, Nhật, Brazil… sinh sống. Chính vì thế mà đời sống ở đây văn minh hơn, phát triển và an toàn hơn rất nhiều vùng khác trong đất nước. Vùng này cũng có nhiều nét văn hóa đa dạng và phong phú được kết tinh từ nhiều nền văn hóa khác, trong đó có lễ hội Carnaval truyền thống xuất hiện từ đầu thế kỷ XX. Mùa này là mùa Carnaval ở Encarnación cách chủng viện chúng tôi khoảng 30 phút xe. Phải thật sự nhìn nhận rằng con gái và phụ nữ ở vùng này đẹp và hấp dẫn thật vì mang nhiều dòng máu của người di dân nước ngoài. Mùa này vẫn còn nóng nực nên lễ hội Carnaval là dịp để các cô gái khoe nhan sắc qua các trang phục được kết bằng lông chim trông rất đẹp mắt. Cứ tối thứ 6 và thứ 7 hàng tuần người ta lại kéo ra các đường phố chính của Encarnación để tưng bừng lễ hội. Người ta còn tạt nước vào nhau và lấy làm thích thú. Một số trường học cũng chuẩn bị khai giảng năm học mới sau một kỳ hè dài từ giữa tháng 12 năm ngoái. Chủng viện của chúng tôi cũng đã khai giảng và đón nhận chủng sinh. Tôi cũng đã bù đầu trong việc lên kế hoạch cho niên khóa mới cũng như về vấn đề mục vụ cho người nước ngoài.
Một trang mới đã bắt đầu trong cuộc sống của tôi ở nơi đất khách quê người. Không biết rồi đây tôi có làm nên cơm cháo gì trong công việc trồng người này hay không nếu tôi không có ơn Chúa giúp cộng với sự nâng đỡ trong lời nguyện cầu của những người thân yêu, bè bạn và quí độc giả trong thời gian qua. Mùa Chay sắp đến gần với ngày Thứ Tư Lễ Tro sắp tới. Xin mọi người cùng nhau dọn lòng để bước vào mùa Chay và cầu nguyện cho công cuộc truyền giáo của Giáo Hội cũng như cầu nguyện cho cho ơn gọi tận hiến.

Paraguay, 18/02/ 2009