Father’s Day – Viết cho những người Cha dịp tôn vinh Ngày Hiền Phụ

Chúa Nhật 21.6.2020 năm nay,  theo niên lịch phụng vụ là ngày lễ kính thánh Louis Gonzaga, một tu sĩ trẻ Dòng Tên qua đời tại Roma khi vừa mới tròn 23 cái xuân xanh do hăng say chăm sóc các bệnh nhân trong cơn đại dịch bùng phát tại Roma giống như cơn đại dịch Vũ Hán vừa mới xảy ra. Vị thánh trẻ này đã được Đức Pio XI đặt làm bổn mạng của giới trẻ Công giáo dịp phong thánh cho ngài. Là người Công giáo nghĩa là người biết kính mến Thiên Chúa là Cha, biết hiếu thảo với những bậc sinh thành, Xxn mạo muội viết đôi lời cho những người cha thân yêu trong ngày Hiền Phụ trong Chúa Nhật tuần thứ ba của tháng 6.

Từ thời Trung Cổ, các quốc gia công giáo ở Âu châu đã có một ngày đặc biệt để nhớ đến những người cha, và họ đã chọn ngày lễ thánh Giuse 19.3 là ngày tôn vinh công đức sinh thành của các bậc hiền phụ. Không ai tốt lành và thánh thiện như cha Thánh Giuse dù ngài không có công sinh, nhưng có công dưỡng dục Ngôi Hai Thiên Chúa làm Người là Chúa Giêsu- và chính Chúa Giêsu cũng gọi thánh Giuse cách trìu mến là Abba – Cha yêu.

Vào những năm đầu của thế kỷ XX, một phụ nữ có tên là Sonora Smart Dodd đã vận động toàn dân Hoa Kỳ chọn một ngày để tưởng nhớ về những người cha của họ vì cô đã cảm nhận được tình thương cao vời vời của chính người cha thân yêu của cô đã giành cho cô; và quốc hội Hoa Kỳ cuối cùng đã chính thức chọn Chúa Nhật tuần thứ ba của tháng 6 là một ngày đặc biệt để tôn vinh những người cha như họ đã từng tôn vinh những người mẹ vào Chúa nhật tuần thứ hai của tháng 5. Từ đó, các quốc gia khác cũng chọn ra những ngày khác nhau để nhớ về đấng sinh thành ra mình. Trong những năm gần đây, người Việt chúng ta khi bắt đầu hội nhập thế giới cũng đã tôn vinh người thân sinh của mình  mà người khác tôn giáo gọi là ngày Chủ nhật tuần ba của tháng 6 thay vì gọi là Chúa Nhật như cách gọi của người Công giáo dù ý nghĩa cũng không khác nhau.

Người nói tiếng Anh gọi người sinh ra mình là ‘Dad’, hay thân mật hơn là ‘Daddy’ trong gia đình, và thường gọi các linh mục Công giáo là ‘Father’. Người nói tiếng Tây Ban Nha gọi người sinh thành ra mình trong gia đình là ‘Papá’ hay ‘Papi’ và gọi các linh mục là ‘Padre’ hay thân mật hơn gọi là ‘Padrecito’ là người cha tinh thần trong giáo hội. Còn người Việt Nam chúng ta có nhiều từ để gọi người sinh thành ra mình, nào là: Bố, Ba, Cha, Tía, Thầy, Cậu… và gọi các linh mục Công giáo là Cha, Cụ, Ông Cố, (người Bình Định, người miền Tây), Thầy Cả… và vì thế ngày lễ của cha cũng là ngày lễ nhớ ơn các linh mục, những người cha tinh thần.

Nói về người cha, tục ngữ ca dao Việt Nam tuy đề cập không nhiều như nói về người mẹ, nhiều câu nói bất hủ cũng nói lên công ơn trời bể của những cột trụ trong gia đình như: Công cha như núi thái sơn…, Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha…, Cha là chỗ dựa mẹ là gối êm…, Ơn cha bóng núi âm thầm…, Ơn cha núi chất trời Tây…, Mây trời lồng lộng khó phủ kín công cha…, Ơn cha như núi như non, hy sinh tất cả cho con nên người… Người cha không bao giờ có sự ghen tỵ với công ơn người mẹ và luôn âm thầm làm những gì mình phải làm để gánh vác gia đình và giang sơn đất nước. Gương điển hình ấy là thánh Cả Giuse, bổn mạng của những người cha, luôn âm thầm lo lắng cho mái ấm Nazareth trước những bắt bớ, khó khăn rình rập của tuổi thơ Giêsu mà ngài không hề có một tiếng kêu than, trách móc. Có những người cha gà trống nuôi con trong thời buổi hiện tại đã quên bản thân mình để lo cho con cái, nhưng đáp lại tấm lòng cao quí ấy là sự hỗn xược, xấc láo và coi thường những đấng bậc sinh thành. Có những người Công giáo mà tôi từng biết đến đã khinh thường ra mặt nguồn gốc cha mẹ mình khi mình đang đứng ở địa vị cao, và trong số ấy cũng có cả một số bậc tu trì nữa.

Tôi cũng có một người cha đã về với Chúa cách đây hơn một năm, và dịp cuối tháng 3 vừa rồi lẽ ra tôi cử hành lễ giỗ đầu cho ông trong chuyến hồi hương nhưng do lệnh cách ly đại dịch Covid nên chúng tôi chỉ âm thầm dâng lễ cầu nguyện cho ông. Dẫu biết rằng trong mắt nhiều người ba tôi không là người hoàn hảo, trong lòng tôi ông ấy là người tôi luôn kính trọng và quí mến dù chưa bao giờ tôi nói ra. Còn nhớ sau những tháng ngày ‘học tập cải tạo’ vì là quân nhân của chế độ cũ, gia đình chúng tôi bị đẩy về vùng kinh tế mới và luôn phải sống trong sự kiểm soát khắc khe của chính quyền địa phương. Ba tôi vẫn luôn là trụ cột trong một gia đình lớn gồm 9 người con và không người con nào đến bây giờ quá hư hỏng, bê tha giữa một xã hội vàng thau lẫn lộn. Ngày tôi bước theo Chúa để vào Dòng tu, ba tôi vẫn luôn ủng hộ tôi trong mọi nẻo đường của đứa con nhỏ nhất dù đôi lúc cha con chúng tôi cũng có vài điểm bất đồng với nhau.

Mừng Ngày Hiền Phụ để tôn vinh những người cha hôm nay, tôi muốn thắp lên một nén nhang để tưởng nhớ công ơn của ba tôi vì nhờ ông mà nay tôi cũng trở thành một linh mục, một người cha tinh thần trong giáo hội Công giáo. Tôi không có nhiều điều để kể về công ơn của ba tôi ngoại trừ điều duy nhất tôi dám nói là nhờ ông mà có tôi. Ba ơi, con biết còn rất nhiều điều giữa ba và con chưa nói hết với nhau trước khi ba qua đời vì con còn mắc nợ ba một lời hứa trước khi con chuyển nơi phục vụ từ Paraguay về Hòa Lan. Nay con đã về quê hương do ý Chúa sắp đặt để có dịp hàng năm về thăm mộ ba mỗi đợt giỗ, kỵ và thắp lên mộ ba những nén hương lòng mong linh hồn ba siêu thoát về hưởng tôn nhan Chúa. Cũng mong những ai còn cha mẹ luôn trân quí và đền đáp công ơn sinh thành của các bậc sinh thành vì đó cũng là giới răn và lệnh truyền của Chúa là hãy thảo kính cha mẹ. Xin chúc mừng những người cha thể lý cũng như tinh thần trong Ngày Hiền Phụ hôm nay.

Tin Mừng Chúa Nhật XII Thường niên hôm nay Chúa Giêsu một lần nữa cũng nhắn nhủ các môn đệ hãy vững tâm đừng sợ trước những bắt bớ, sĩ nhục khi loan báo Tin Mừng vì đã có Cha ở trên trời luôn lo lắng và đồng hành với chúng ta. Người cha luôn là điểm tựa cho con cái vươn lên. Xin cho tất cả những ai mang trọng trách là ‘cha’ biết chu toàn bổn phận và trách nhiệm của mình để con cái luôn nể phục và yêu thương. Xin những người con luôn tỏ lòng yêu kính cha mẹ mình dù đôi lúc cha mẹ già hơi khó tính và làm cho con cái khá bức bội khi họ trái gió, trở trời vì tuổi tác nhưng phận làm con luôn biết chu toàn vì như lời Kinh Thánh nói phàm ai yêu mến cha mình thì đền bù tội lỗi, ai thảo kính mẹ mình thì như tìm thấy kho tàng. Feliz día del padre. Happy Father’s Day. Chúc mừng Ngày Hiền Phụ.  

Ngày Hiền Phụ- Sài Gòn 21 tháng 06 năm 2020,

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.