Tản
mạn Mùa Vọng
Hôm
nay ngày 30 tháng 11, kết thúc tháng Các Linh Hồn nhưng lại là ngày Chúa Nhật thứ
I Mùa Vọng, bắt đầu một năm phụng vụ mới của người Công giáo. Tuần lễ này người
Paraguay đi hành hương viếng Mẹ Caacupe được long trọng mừng kính vào ngày 8
tháng 12 hàng năm ở Vương Cung Thánh Đường Caacupe cách thủ đô Paraguay khoảng
60km về hướng Đông. Thời tiết Paraguay mùa này nóng kinh khủng nhưng không vì
thế mà làm chậm bước tiến của khách hành hương viếng Mẹ, vì thiếu Mẹ Caacupe
trong đời sống tinh thần của họ coi như thiếu tất cả.
Có một vài anh em linh mục người Âu châu làm việc ở đây thỉnh
thoảng khích bác hay phê phán cách giữ đạo thiếu khoa học của người dân chất
phát ở đây vì lúc nào cũng nhắc đến Đức Mẹ, và chính bản thân tôi cũng có lần
phê phán là người dân ở đây giữ đạo thờ ơ, nhưng dần dần ở lâu chúng tôi mới hiểu
về phong tục tập quán của một dân tộc có phần nào giống như người Việt Nam mình
là “Đạo Thờ Mẫu”. Cũng chính nhờ những dịp lễ có dính dáng về Đức Mẹ như lễ Mẹ
Lên Trời, lễ Truyền Tin, lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm (Nay là lễ Mẹ Caacupe của người
Paraguay) mà nhiều người từ lâu “quên” đạo hay đã chuyển qua đạo khác, nay về với
Mẹ để được gặp Chúa.
Sứ
điệp Lời Chúa trong Chúa Nhật thứ I Mùa Vọng năm B mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức
và sẵn sàng vì chúng ta không biết ngày nào, giờ nào Chúa sẽ đến thăm và gọi từng
người chúng ta. Tỉnh thức là một
thái độ cầu nguyện ở mức độ thâm sâu và thực chất. Tỉnh thức là một cách sống
hoàn toàn trong ý thức liên tục quy hướng về ông chủ chính là Thiên Chúa và nhiệm
vụ mà Người trao phó cho chúng ta. Người đầy tớ tỉnh thức là người luôn luôn đặt
mình trong ý thức về tư cách của mình là người phục vụ ông chủ và thi hành một
cách tốt nhất nhiệm vụ mà ông trao phó cho mình. Khi ông chủ đi xa, người đầy tớ
dễ bị cám dỗ quên ông và quên nhiệm vụ ông trao phó, từ đó hành xử như thể mình
là ông chủ, theo hướng riêng của mình từng lúc. Người đầy tớ tỉnh thức sẽ luôn
luôn gắn kết cuộc sống mình với ông chủ và luôn luôn sẵn sàng trả lời ông về việc
thực hiện nhiệm vụ mà ông đã trao phó cho mình. Khi Chúa Giêsu nói các môn đệ của
Người phải tỉnh thức như các đầy tớ trong dụ ngôn phải tỉnh thức, là Người muốn
nhấn mạnh đến thái độ sống đó, chứ không phải là một sự canh thức về phương diện
thể lý đơn giản. Lời mời gọi tỉnh thức và sẵn sàng của Chúa Giê-su khởi đầu Mùa
Vọng không chỉ dành riêng cho các môn đệ, cho các linh mục tu sĩ nhưng là cho tất
cả mọi người không trừ một ai: “Điều Thầy nói với anh em đây, Thầy cũng nói với
hết thảy mọi người là: phải tỉnh thức!” (Xc. Mc. 13,37). Đây là một lệnh truyền
được ngỏ với các môn đệ thân tín, sai họ đi thông truyền cho tất cả mọi người
điều mà Chúa Giêsu đang nói với họ để mọi người đều tỉnh thức đón chờ Ngài đến
hoàn thành công trình cứu độ của Ngài.
Năm
Về Đời Sống Thánh Hiến
Cũng
trong chiều hướng đó, năm nay Giáo Hội đã mời gọi mọi người cầu nguyện cho các
bậc tru trì và chính Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã công bố từ Chúa Nhật thứ I Mùa
Vọng năm nay đến hết ngày 2 tháng 2 năm 2016 nhằm lễ Dâng Chúa Giê-su vào Đền
Thánh là Năm về Đời Sống Thánh Hiến. Trong một lá thư khá dài của Đức Thánh Cha
Phan-xi-cô công bố hôm 28-11-2014 và gửi đến những người nam nữ thánh hiến,
nhân dịp Năm về Đời Sống Thánh Hiến, ngài kêu gọi kiểm điểm ơn gọi, dấn thân
canh tân đoàn sủng, tăng cường tình hiệp thông, đi tới các khu ngoại ô của cuộc
sống, quan tâm giúp đỡ những người nghèo vì ngài đã từng nhấn mạnh là Giáo Hội
của Chúa Ki-tô phải là Giáo hội của những người nghèo.
Trong số những mong đợi Đức Thánh Cha đề ra trong Năm về Đời
Sống Thánh Hiến, ngài mong muốn rằng nơi
nào có các tu sĩ, thì nơi đó có niềm vui: “Chúng ta được kêu gọi cảm
nghiệm và chứng tỏ rằng Thiên Chúa có thể làm cho tâm hồn chúng ta được sung
mãn và làm cho chúng ta được hạnh phúc, chúng ta không cần tìm hạnh phúc ở nơi
khác; ước gì tình huynh đệ chân thành trong cộng đoàn chúng ta nuôi dưỡng niềm
vui của chúng ta”.
Mong đợi thứ hai của Đức Thánh Cha là ngài muốn các tu sĩ thức tỉnh thế giới,
trở thành những ngôn sứ làm chứng về cách thức Chúa Giêsu đã sống trên trái đất
này. Không bao giờ tu sĩ được từ bỏ sứ vụ ngôn sứ của mình.
Mong đợi thứ ba là linh
đạo hiệp thông trở thành thực
tại trong các cộng đoàn và những người thánh hiến đi hàng đầu trong việc đương
đầu với thách đố biến Giáo Hội thành nhà và là trường hiệp thông. Đức Thánh Cha
viết: “Tình hiệp thông được thực thi trước tiên giữa lòng các cộng đoàn
dòng tu liên hệ. Về điểm này, tôi mời gọi anh chị em hãy đọc lại những lời mà
tôi thường lập lại, đó là: những lời phê bình, nói hành nói xấu, ghen tị ghen
tương, đố kỵ, là những thái độ không có quyền được ở trong các nhà của chúng
ta. Sau khi đặt tiền đề đó, con đường bác ái mở ra trước mắt chúng ta hầu như
là vô biên, vì đây là vấn đề theo đuổi sự đón tiếp và quan tâm đối với nhau, thực
thi sự hiệp thông của cải vật chất và tinh thần, sửa lỗi cho nhau, tôn trọng những
người yếu hơn.. 'Sống chung với nhau, thật là một khoa thần bí'.
Sau cùng, Đức Thánh Cha kêu gọi mọi thành phần Giáo Hội, nhất
là những người thánh hiến, hãy ra
khỏi mình để tới các vùng
ngoại ô của cuộc sống, đáp ứng những mong đợi của thế giới. Ngài viết: “Có
cả một nhân loại đang chờ đợi, những người đã mất hết mọi hy vọng, các gia đình
gặp khó khăn, các trẻ em bị bỏ rơi, người trẻ bị chặn mất mọi tương lai, bệnh
nhân, người già bị bỏ rơi, người giàu đầy dư của cải, nhưng tâm hồn trống rỗng...”.
Tiếng Việt rất hay khi chỉ cần đảo chữ là thay đổi nghĩa
hoàn toàn. Chúa mời gọi mọi người chúng ta hãy “tỉnh thức” đế ‘thức tỉnh” lương
tâm thế giới. Chính Đức Thánh Cha đã mời gọi những người tu trì thức tỉnh
thế giới, trở thành những ngôn sứ làm chứng về cách thức Chúa Giêsu đã sống
trên trái đất này.
Bởi thế, Mùa Vọng hàng năm không chỉ là mùa để chuẫn bị lễ Noel
với những chương trình Hoan Ca Giáng Sinh hoành tráng hay tô điểm các Hang Đá
hiện đại với những ánh đèn lộng lẫy ở vùng Bắc Mỹ hay châu Á, trong đó có Việt
Nam. Mùa Vọng còn phải là mùa của một sự thay đổi vì Chúa đã đến để làm cho con
người hạnh phúc nhưng chính con người lại thích làm khổ nhau qua chiến tranh, hận
thù và khích bác lẫn nhau. Những người tu sĩ được mọi gọi sống tâm tình Mùa Vọng
cách tích cực hơn trong Năm về Đời Sống Thánh Hiến như trong thư của vị Tu sĩ
Dòng Tên là Giáo Hoàng đương kim Phan-xi-cô đã mời gọi.
Đại Hội Tỉnh Dòng Ngôi Lời Paraguay
Hàng năm cứ vào tuần cuối cùng của
tháng 11 thì chúng tôi thường có Đại Hội toàn Tỉnh Dòng để qui tụ tất cả các
nhà truyền giáo Ngôi Lời đang làm việc tại Paraguay nhằm đánh giá những việc đã
làm để rút kinh nghiệm và cũng để được nghe những thông tin từ Bề trên Giám tỉnh
và tin tức từ Tổng quyền. Năm nay, trùng với chuyến thăm của vị Cố vấn Tổng quyền
đến từ Rô-ma nên anh em được biết những tin tức trực tiếp và những đường hướng
mới cho các dự án truyền giáo đến năm 2.018 khi Dòng có Tổng Tu Nghị đề bầu bề
trên Tổng quyền mới.
Ngoại trừ các nhà truyền giáo lớn tuổi hay bệnh tật không
thể tham dự được, đa số các thành viên đều có mặt để tham dự kỳ đại hội thường
niên của Tỉnh Dòng để hâm nóng tình huynh đệ vì một năm chỉ có vài dịp gặp
nhau. Tỉnh Dòng Ngôi Lời ở Paraguay hiện nay có đến 25 quốc tịch khác nhau và
dĩ nhiên có những bất đồng về văn hóa, chủng tộc là không tránh khỏi. Tuy nhiên
vì là Dòng Quốc tế, anh em luôn hạn chế tối đa
để tránh những mâu thuẫn, những điều mà có thể gây hiểu lầm không đáng có
để sống một đời sống chứng nhân vì nếu giữa các tu sĩ cứ hục hặc với nhau thì
ai có thể nghe được những lời họ ra giảng về yêu thương, tha thứ! Vị cố vấn Tổng
quyền khá hài lòng trong chuyến kinh lý 7 tuần ở Paraguay dù ngài có chia sẻ rằng
dĩ nhiên vẫn còn có những bất đồng, những hiểu lầm không đáng có trong đời sống
cộng đoàn. Cũng trong đại hội lần này thì một số anh em đã có bài sai mới trong
năm tới trong đó có tôi sau nhiều năm làm trong lĩnh vực đào tạo thì năm tới có
thể sẽ chuyền sang lĩnh vực khác. Dĩ nhiên có người vui, kẻ buồn khi nhận bài
sai vì “bài sai” thì có bao giờ “đúng” đâu!
Hôm nay cũng là ngày kết thúc tháng Các Đẳng Linh Hồn. Xin
Chúa cho các linh hồn thân quen, nhất là linh hồn Má con vừa tròn hai năm tạ thế
được hưởng tôn nhan Chúa. Xin cầu chúc mọi người sống tâm tình Mùa Vọng sốt sắng
để đón mừng Chúa Giáng Sinh sắp tới.
Paraguay, 30 tháng 11 năm 2014 – Chúa Nhật I Mùa Vọng B
Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.