LM. GÉRARD TRẦN LỘC
(17.5.1916 – 02.10.2003)
Đây
là một thành viên ưu tú về tình yêu Chúa qua Thánh Cả Giuse, trong Dòng hèn
mọn, dù thân xác yếu đau của Thầy Gérard từ lúc bé thơ. Thầy ăn cháo trắng
thường xuyên vì Thầy đau dạ dày! Có những ngày Thầy không ăn chút cháo nào,
nhưng việc chung luôn có mặt trong mọi thành viên trong Dòng.
Thầy
Gérard Trần Lộc vào Dòng lớp thứ II của Đấng Sáng Lập tiên khởi. Mặc dù bệnh
tình của Thầy không giảm chút nào! Nhưng tinh thần hăng say của Thầy Lộc thích
sống chết, theo con đường tận hiến Tu Huynh hèn mọn Thánh Giuse. Đấng Sáng Lập
vẫn nâng đỡ ủi an săn sóc Thầy Gérard rất hết tình Cha yêu con. Thân hình bé
nhỏ lại sức yếu về thể xác, nhưng trí óc của Thầy Lộc rất thông minh, học tập
rất giỏi về mọi phương diện. Thầy sống vui + sống với người + sống với đời
trong tình huynh đệ, từ trong cõi lòng mình ra. Thầy là một nhà giáo đạo đức
thánh thiện, yêu thương anh em như chính mình cũng như với học trò.
Thầy
là một thành viên ưu tú của Dòng Thánh Giuse. Thầy được “Bài Sai” dạy Tiểu
Chủng Viện Kon Tum nhiều năm. Thầy là một thành viên trong Hội Đồng Bề Trên của
Dòng. Phần đông Thầy là phụ tá của Bề Trên nhiều năm. Hơn thế nữa, thầy làm
Giám Đốc Đệ Tử của Dòng lâu năm. Thầy là một nhà giáo, một nhà Đạo diễn tập
kịch rất tài tình, vào Lễ Thánh Nữ Sainte Cécile ngày 22 tháng 11 mỗi năm. Vì
Dòng Thánh Giuse đào tạo nhà truyền giáo ở giữa trần gian, từ Đấng Sáng Lập đã
tạo dựng những đồng nghiệp, theo gương Ngài: Kính Chúa + Yêu Người sống với và
sống cùng. Thầy tìm vai trong Đệ Tử với các Thầy vào đúng vai diễn xuất đúng y
như thật. Thầy luôn tìm tòi học hỏi qua Truyền Thanh cũng như Truyền Hình. Thầy
làm việc hết tình, ngồi trên bàn viết, đọc sách nghiên cứu tận tâm tận lực để
dạy dỗ cho anh em và cả Đệ Tử. Thầy Trần Lộc không bỏ chương trình TV vào đêm
khuya, như phim truyện hay bóng đá! Tất cả là hồng ân Chúa trao ban, hãy ngợi
khen Chúa; đó là tâm tình Thầy Gérard hằng ghi nhớ.
Thầy
Gérard Trần Lộc cũng đi du học tại Pháp nhiều năm về ngành giáo dục truyền giáo
tại Ba-lê, Thủ Đô Pháp. Khi về VN, Thầy đi học Thần Học Piô X Đà Lạt và được
Đức Cha Nguyễn Văn Thuận phong chức Linh Mục. Sau này làm Bề trên Dòng Thánh
Giuse nhiều lần. Sau mùa Hè đỏ lửa và biến cố 1975, Cha Gérard cùng một số các
Thầy và hơn chục Thỉnh sinh, sống một CĐ Dòng Thánh Giuse tại Thổ Hoàng BMT.
Cuộc sống có vất vả lao công để nuôi sống bảo vệ đời tu định hướng mới, theo
thời giải phóng: “Lao động là vinh quang!” Cha làm Giám đốc CĐ kèm Tuyên úy cho
Anh Em và số Giáo dân. Cha dạy đạo đức và Thầy Kim Thanh dạy Triết cho Thỉnh
sinh. CĐ sống vui + sống khỏe và sống hết tình yêu thương nhau và phục vụ cho
tuổi trẻ tại Thổ Hoàng. Cuộc sống CĐ rất phấn khởi vui tươi + hạnh phúc: có cơm
trắng để ăn, rau sạch tự trồng, nhất là có cá suối CĐ tự bắt. Sau 2 năm giải
phóng CĐ có đầy đủ giấy tờ hợp lệ của Nhà Nước, nhất là có Hộ khẩu đầy đủ,
chính quyền chấp nhận là dân cư trú vĩnh viễn. Thế nhưng công an Tỉnh BMT tới
kiểm tra Hộ khẩu CĐ để đem về khám xét lại! Một tuần sau nào xe lớn xe nhỏ của
công an Tỉnh BMT bắt giam Cha Gérard cùng tất cả Thầy và Thỉnh sinh lên xe, vì
những người này bất hợp pháp! Công an Tỉnh lấy hết tất cả lên xe: Cà phê, lúa
thóc, bắp, bí ngô, cả xe lớn xe nhỏ và máy cày với đồ dùng của CĐ và cá nhân!!!
Tất nhiên nhà Dòng mất hết tất cả: nhà ở với ruộng vườn, nhà nước tịch thu! Cha
Gérard bị ở tù gần năm tháng, biệt giam của chế độ CS sau biến cố đau thương
trong cõi lòng dân tộc! Các Thầy và các Thỉnh sinh cũng tù giam nhẹ nhàng hơn!
Sau mấy tháng, các Thầy + Thỉnh sinh được cho tự do nhưng phải về quê của đương
sự! Đó là một đau thương khủng khiếp mà CS vô thần gây ra! Không tội cũng bắt
vào tù!!! Khi ra tù Cha chẳng có tội lỗi gì trong hồ sơ! Được tự do, Cha không
thể đi đứng được! Thân xác của Cha già nua, râu thì dài xuống ngực! Tưởng rằng
cuộc sống của Cha chẳng còn bao lâu nữa!!! Nhà nước chỉ cho Cha về Bình Định và
Cha chấp nhận; vì nghĩ rằng Nhà Dòng Thánh Giuse Nha Trang cũng tan tành mây khói
rồi! Nhưng Chúa vẫn còn đoái thương Cha, để có thể ăn cháo mà sống! Khi Cha Lộc
bỏ Bình Định vào Nha Trang, Cha ăn cơm được và sức khỏe dạt dào hơn, có da có
thịt. Nhờ sự bồi dưỡng tận tình của Dòng săn sóc cho Cha, hơn nữa nhờ khí hậu
biển Nha Trang hiền hòa mát mẻ. Cha luôn sống hòa đồng với hết mọi người, yêu
thương giúp đỡ cho kẻ khó khăn rất chân tình. Cha cũng đóng góp nhiều về Dòng
Thánh Giuse sát nhập Dòng Ngôi Lời mau, để đồng hành với nhau cùng đi một hướng
của hai Đấng Sáng Lập.
Cha
Gérard Trần Lộc vào tuổi 80, tuổi thọ đáng kính được hưu dưỡng, nhìn thấy công
trình Cha đã làm nhiều năm cho Dòng đủ rồi! Thế nhưng Cha Lộc vẫn hy sinh, phục
vụ cộng tác đào tạo tuổi trẻ Tập viện rất hăng say. Tuổi Cha quá cao! Nhưng Cha
vẫn sống vui + sống hòa đồng với tuổi xuân mơn mởn. Tất cả tập sinh rất kính
mến biết ơn Cha vô vàn. Chính Cha là niềm vui, là người an ủi cho tuổi trẻ theo
thời hiện tại hôm nay. Cha Lộc luôn đồng hành, cũng như đóng góp với tuổi trẻ,
Cha OK ngay. Dù đi lên núi cao hay đi vào rừng sâu Cha không e ngại điều gì.
Cuộc sống đạo đức của Cha là một tấm gương sáng chói cho mọi thành viên của
Dòng. Cha làm việc một cách tích cực. Dù không ăn, đang bệnh Cha vẫn đọc kinh
phụng vụ theo giờ giấc. Dâng Thánh Lễ mọi ngày. Nguyện gẫm đúng theo giờ. Viếng
thăm Mình Thánh Chúa luôn. Lần hạt Mân Côi Cha không bao giờ dám bỏ! Vì Cha Lộc
yêu mến Mẹ Maria đã cứu chữa Cha từ bé thơ đến mãi suốt đời. Vài ngày cuối cùng
cơn bệnh ung thư gan làm khuấy động thân thể của Cha không ngồi được! Cha vẫn
lần hạt Mân Côi liên lỉ! Cha Lộc vẫn đồng hành với một Cha dâng Thánh Lễ hằng
ngày trong phòng bệnh của Cha.
Cha
Gérard đã hết tình với Chúa với Dòng, với mọi thành viên đang đứng gần bên
giường, nhìn đôi mắt của Cha đang rơi lệ! Đôi mắt của Cha từ từ đóng lại, lúc
hơn 12h trưa ngày 02.10.2003! Chúa đã gọi Cha Gérard Trần Lộc về Cha trên Trời,
đang chờ đón một Linh Hồn Tu Huynh thành Linh Mục cuối cùng của 2 Dòng Ngôi Lời
– Giuse Nha Trang Việt Nam!
NHỮNG SUY TƯ DỌC ĐƯỜNG LỮ HÀNH VỀ CÁI CHẾT CỦA TỔ PHỤ
* Bài giảng Lễ An Táng Cha Gérard Trần Lộc, SVD.
Sáng ngày 04.10.2003 của Cha Clément Lưu Minh Hoàng
Cha Gérard Trần Lộc không
còn nữa. Cha đã nằm xuống như một cây đại thụ được đốn ngã. Hưởng thọ 87 tuổi.
Cha được trân trọng xếp vào hàng thượng thọ và tuổi già của Cha được Sách Khôn
ngoan ca tụng: “Tuổi thọ đáng kính…, vì người đầu bạc thì khôn ngoan và sống
không tì ố là sống thọ đẹp lòng Thiên Chúa” ( Kn 4,8-10 )
Tôi xin dựa ý câu Sách Khôn
ngoan và lấy cuộc đời Cha Gérard minh họa, để chia sẻ đôi điều. Vâng, đối với
Miền Dòng Ngôi Lời – Giuse Việt Nam, Cha Gérard Trần Lộc là một bậc thượng thọ
và hơn thế nữa, đó là một tổ phụ. Vào trưa thứ năm, ngày 02.10.2003, quá 12h,
cộng đoàn Nhà Chính Nha Trang đã hợp quanh giường bệnh để chứng kiến, theo dõi
và cầu nguyện cho Cha trong giờ phút cuối đời. Tôi nhớ từng giây một: Cha nằm
thiêm thiếp trên giường, mắt mờ đục, miệng há thở thoi thóp, lồng ngực phập
phồng lên xuống rất nhẹ. Sức gần cạn kiệt. Anh em hồi hộp chứng kiến và chờ
đợi, chờ đợi cái giây phút cảm động nhất nhưng cũng vĩ đại nhất của một đời
người. Cái giây phút mà Bossuet, một vị Giám mục lỗi lạc hùng biện, khi miêu tả
cuộc tử nạn của Chúa Giêsu, đã viết “Trong cuộc hy tế trên núi Sọ, không gì cao
cả hơn hơi thở cuối cùng của Chúa, giây phút quý hóa mà linh hồn rất thánh,
tách lìa thân xác đáng kínhcủaNgài”
Vâng, đó là cái giây phút mà mọi Kitô hữu phải nôn nao hướng tới. Cái giây phút mà một thụ tạo phải ra mắt Đấng Tạo Hóa. Cái giây phút mà người con nhảy bổ vào lòng tay và vào lòng Cha nhân hiền. Chúng tôi đứng lặng nhìn Cha Gérard. Chúng tôi hồi tưởng cuộc sống trưởng thọ của Cha, mà mỗi người chúng tôi đã may mắn được đồng hành với Cha nhiều quãng đường ngắn dài; qua những vui buồn và hy vọng: những lo âu đau khổ của kiếp người!
Vâng, đó là cái giây phút mà mọi Kitô hữu phải nôn nao hướng tới. Cái giây phút mà một thụ tạo phải ra mắt Đấng Tạo Hóa. Cái giây phút mà người con nhảy bổ vào lòng tay và vào lòng Cha nhân hiền. Chúng tôi đứng lặng nhìn Cha Gérard. Chúng tôi hồi tưởng cuộc sống trưởng thọ của Cha, mà mỗi người chúng tôi đã may mắn được đồng hành với Cha nhiều quãng đường ngắn dài; qua những vui buồn và hy vọng: những lo âu đau khổ của kiếp người!
Thế nhưng, hôm nay Cha lặng
lẽ ra đi một mình vào cõi chết!
Dĩ nhiên, cái chết của Cha
không ảm đạm, không buồn bã, nhưng trang trọng, thánh thiện tuyệt vời. Chết là
một kết thúc mà mọi kiếp sống đều phải tiến đến. Thật là đẹp, khi để lại đằng
sau mình một quá khứ đầy công đức: rồi ra đi khi giờ đã điểm, khi sự nghiệp, sứ
mệnh và sự hiện diện đã hoàn tất; đồng thời sẵn sàng vui vẻ chuyển giao trách
nhiệm, chuyển giao công việc cho người sau tiếp nối.
Con người sinh ra không phải
để sống mãi mãi dưới cõi hồng trần. Chính con người sinh ra để hoàn thành một
sứ vụ, một sự nghiệp. Cái chết có thể là một thảm cảnh khi “Nửa cuộc đời dang
dỡ mà phải ra đi” như Tiên Tri Isaia than vãn ( Is 38,10 ) Nhưng một kiếp
trường thọ, trĩu nặng hoa trái mỹ miều, sum sê mà kết thúc thì tuyệt đẹp. Và đó
là cuộc đời của ChaGérardTrầnLộc.
Cha Giám tỉnh Knight, người Úc, cố vấn Miền Dòng Ngôi Lời - Giuse Việt Nam, đã bình luận “Cha Gérard Trần Lộc là một người có tầm cỡ giá trị to lớn với một thân xác bé nhỏ”.
Cha Giám tỉnh Knight, người Úc, cố vấn Miền Dòng Ngôi Lời - Giuse Việt Nam, đã bình luận “Cha Gérard Trần Lộc là một người có tầm cỡ giá trị to lớn với một thân xác bé nhỏ”.
Khi được Miền Dòng Việt Nam
thông báo Cha Gérard Trần Lộc vừa qua đời lúc 13h Việt Nam ngày 02.10.2003, Cha
Bề trên Tổng quyền Antonio Pernia đã gửi điện thư phân ưu, với những lời lẽ
thân thương đầy thán phục đối với Cha Gérard Trần Lộc. Ngài viết : “Đã từng gặp
gỡ Cha và đã hiểu biết Cha, tôi cảm thấy một sự trìu mến đặc biệt đối với Cha,
và thật buồn, khi nghe tin Cha đã lìa đời. Quả là một mất mát cách riêng cho
Miền Dòng Giuse bởi lẽ trước đây Cha Gérard đã từng làm Bề trên Tổng quyền, với
nhiều năm dài lãnh đạo Dòng Thánh Giuse và ngày nay tích cực tham gia công việc
Dòng Ngôi Lời-Giuse. Tuy nhiên, cũng có một góc nhìn sáng sủa, lạc quan. Anh em
có thể đoán chắc rằng Cha Gérard Trần Lộc đã được nghênh đón hân hoan như lễ
hội trong nhà Cha trên trời, đúng vào thời điểm chuẩn bị cử hành nghi lễ phong
thánh cho Chân Phước Arnold và Joseph của Dòng Ngôi Lời chúng ta. Tất cả chúng
ta có thể tin tưởng rằng: cùng kết họp với 2 vị Tân Hiển Thánh, Cha Gérard Trần
Lộc sẽ tiếp tục cầu thay nguyện giúp cho Miền Dòng Việt Nam và cho anh em chúng
ta trên khắp thế giới.”
Vâng, chết không phải là
chuyện đùa. Chết là một nỗi đau xé lòng cho những ai đã từng sống trong tình
thương chân thành mà nay lại sinh ly tử biệt! Tuy nhiên, con người ta, khi chút
hơi tàn đã tắt, khi linh hồn bay về Nhà Cha, thì cái còn lại ở trên trần gian
chỉ là một di hài, một xác đất vật hèn, chứ không phải con người nữa. Con người
thật đã ra đi rồi! Những người còn sống bằng xương bằng thịt, chỉ lưu luyến nấn
na và khoảnh khắc, rồi ai nấy cũng quay lưng để hướng về cuộc sống đang diễn
tiến phía trước.
Hôm nay, chúng ta tụ họp để
tiễn đưa lần cuối Cha Gérard Trần Lộc về Nhà Cha trên Trời, sau khi Cha đã sống
trường thọ với tuổi già đáng kính, khôn ngoan và thanh sạch đúng như Sách Không
ngoan đã tuyên dương người đầu bạc. Chắc chắn, giờ đây Cha Gérard đang sống
trong ánh sáng, trong bình an và trong hoan lạc của tuổi xuân muôn thuở. Kính
thưa Cha Gérard, cộng đồng thờ phượng xin vĩnh biệt Cha và hẹn ngày tái ngộ ở
cõi vĩnh hằng, trong Nhà Cha chúng ta trên Trời.
Xin vĩnh biệt Cha Gérard!
LM.
Clément Lưu Minh Hoàng, SVD.