PARAGUAY - SỐNG TUẦN THÁNH

Hơn một tháng trở lại xứ truyền giáo Paraguay sau kì nghỉ phép ngắn ngủi nhưng thú vị và ý nghĩa ở một số nước Âu Châu và quê mẹ Việt Nam với các cộng đồng người Việt ở hải ngoại và những người thân yêu tại quê nhà. Đây cũng là dịp để nạp thêm năng lượng tâm linh để tiếp tục chiến đấu khi trở lại vùng truyền giáo.

Thật tình mà nói nhìn một cách tổng quan thì Việt Nam có nhiều thay đổi về cơ sở hạ tầng như đường xá, nhà cửa được nâng cấp, ai ai cũng có điện thoại Smartphone và nhiều gia đình có của ăn, của để trong dịp Tết Nguyên Đán vừa qua, nhưng đó chỉ mới là phần ngọn. Còn phần gốc thì Việt Nam chúng ta vẫn còn thua xa các quốc gia láng giềng như về nhiều phương diện, trong đó có lĩnh vực về tôn giáo. Nhiều anh em linh mục đang lam việc ở các vùng xa xôi thuộc các tỉnh miền núi còn gặp nhiều khó khan trong việc cử hành các bí tích, nhất là dâng lễ vào các dịp lễ lớn như Giáng sinh, Tạ ơn linh mục… Đến năm 2016 rồi mà vẫn còn cơ chế xin-cho thì thật là bất công. Tỉnh Dòng Việt Nam có nhã ý mời chúng tôi về giúp Tỉnh Dòng sau nhiều năm làm việc ở hải ngoại nhưng chúng tôi cảm thấy có lẽ chưa đúng lúc vì còn nhiều điều phải suy nghĩ.

Những ngày ở Việt Nam chúng tôi được mời dâng lễ ở nhiều giáo xứ, cộng đoàn khác nhau và được hiểu thêm tình hình sống đạo của người Việt Nam. Chúng tôi cũng có dịp nói chuyện riêng với một số Giám mục khả kính để có một cái nhìn khách quan hơn về Giáo Hội Công giáo tại Việt Nam của mình với các các Giáo Hội Công giáo tại châu Mỹ La-tinh nơi chúng tôi đang làm việc. Công bình mà nói người Việt Nam mình giữ đạo rất sốt sắng dù giớ trẻ Việt Nam bây giờ (trong đó có nhiều đứa cháu ruột của chúng tôi) bắt đầu sống thờ ơ và nguội lạnh trong việc sống đạo vì trào lưu tục hóa đang len lỏi từng ngày vào đời sống của người Việt.

Trở lại Paraguay vào giữa tháng 2 khi trời hãy còn nắng nóng và học sinh bắt đầu tựu trường (Paraguay và các quốc gia Nam Mỹ thường khai giảng vào tuần thứ 3 của tháng 2 hàng năm) và phải bắt tay vào việc ngay dù đồng hồ sinh học chưa điều chỉnh kịp thời do sự thay đổi quá nhanh khi từ Việt Nam quá cảnh nhiều nước hơn 42 tiếng đồng hồ trước khi về đến Paraguay. Tuy khá mêt mỏi nhưng gặp lại những người mà mình phục vụ chợ đợi thăm hỏi mình từng ngày khiến lòng mình ấm lại dù đôi lúc cũng khá bực mình với họ.

Ở trường học năm nay số học sinh vẫn giữ con số khoảng 1.500 em từ lớp mẫu giáo đến cấp III nhưng số giáo viên có tăng lên 2 người vì nhu cầu chăm sóc cho các em mầm non đòi hỏi nhiều hơn. Vì là trường tư thục nên vấn đề tài chính thu-chi cũng khá đau đầu nếu đến cuối tháng mà không cỏ khoản thu từ gia đình học sinh để trả lương cho giáo viên và nhân viên thì phải lo sốt vó. Người tu trì đâu dám hành xử dao to, búa lớn để “đòi nợ” từ các gia đình học sinh nên cũng vì thế mà nhiều gia đình lợi dụng và ù lì. Nhiều khi muốn đuổi một số em có hạnh kiểm xấu hay nợ học phí nhiều tháng nhưng thấy tội nghiệp làm sao! Có lễ vì điều này mà nhiều lần chúng tôi đã xin bề trên “xin cất chén đắng này” là đừng cho chúng tôi làm hiệu trưởng hay làm nhà đào tạo trong chủng viện vì mình không nở lòng nào “đuổi” học trò hay chủng sinh mà mình đang phụ trách được. Nhưng có lẽ vì cái “nghiệp chướng” mà nhiều năm rồi cứ hết làm việc ở chủng viện lại bị chuyển qua làm trường học như một cái vòng lẩn quẩn và không biết bao giờ mới thoát ra được khi phải vâng phục sự bổ nhiệm của bề trên.

Mùa chay năm nay ở trường học cũng như ở giáo xứ chúng tôi tổ chức những cuộc tĩnh tâm về Lòng Chúa Thương Xót, và chúng tôi có mời một số linh mục ngồi tòa. Các em học sinh, các thầy cô giáo và giáo dân cùng nhau hưởng ứng sốt sắng và có lẽ phần nào họ cũng nhận ra rằng nếu không có lòn Chúa Thương Xót thì chúng ta sẽ chẳng là gì cả. Rất nhiều người lâu nay không đi nhà thờ hay lãnh nhận các bí tích cũng rủ nhau đến tham dự các buổi tĩnh tâm và nhận bí tích hòa giải. Không gì vui hơn trong đời linh mục khi những gì mì gieo trồng trước đây, giờ bắt đầu thu hoạch kết quả.

Chúng ta đang sống  những này quan trọng nhất trong năm phụng vụ : Tuần Thánh. Gọi là Tuần Thánh vì đây là những ngày cuối cùng của Chúa Giê-su ở với các môn đệ của Ngài trước khi ngài bị bắt, bị thẩm vấn, bị tra tấn, bị kết án và chịu đóng đinh cách bất công để cứu độ chúng ta. Tuần Thánh bắt đầu vào Chúa Nhật Lễ Lá và kết thúc vào Chúa Nhật Phục Sinh. Chúa Nhật Lễ Lá, mở đầu Tuần Thánh và kỷ niệm việc Chúa Giêsu được những người dân tốt lành cùng các trẻ em đón rước long trọng tiến vào Thành Thánh Giêrusalem. Chúa Nhật Lễ Lá còn được gọi là Chúa Nhật Chịu Nạn. Trước Thánh Lễ có làm phép lá và long trọng rước lá vào Thánh Đường để cử hành Thánh Lễ. Trong Thánh Lễ, chủ tế sẽ đọc bài Thương Khó của Chúa Giêsu, thay vì bài Tin Mừng. Lá đã được làm phép, giáo dân có thể mang về nhà và để trên bàn thờ, để nhắc nhở mọi người trong gia đình về những ngày Thánh trong Tuần Thương Khó. Những ngày Thứ Hai, ba và Thứ Tư Tuần Thánh là những ngày chúng ta “nạp năng lượng tâm linh” để bắt đầu sống những ngày “Rất Thánh” được bắt đầu vào ngày Thứ Năm Tuần Thánh. Ba ngày Thứ Năm, Thứ Sáu và Thứ Bảy trong Tuần Thánh, được gọi là Tam Nhật Thánh (Triduo Pascual). Đó là những ngày Thánh để kỷ niệm những biến cố trong cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu để cứu chuộc nhân loại: Ngày Thứ Năm kỷ niệm bữa Tiệc Ly, ngày Thứ Sáu kỷ niệm Chúa Giêsu chịu khổ nạn, ngày Thứ Bảy kỷ niệm Chúa Giêsu chịu táng trong mộ đá. Sau đó là Chúa Nhật Phục Sinh. Vì thế, Tuần Thánh không chỉ mang ý nghĩa bề ngoài là chúng ta tham dự các nghi thức nhưng còn là sống lại những giây phút sau cùng của Chúa Giê-su với các môn đệ nên đời hỏi chúng ta phải chiêm ngắm mầu nhiệm khổ nạn và phục sinh của Chúa cách sốt sắng như một người thân yêu nhất của mình đang gặp cơn nguy biến.

 Trong Tuần Thánh năm nay có ba  sự kiện nổi bật vừa xảy ra là vụng khủng bố ở Bỉ khiến nhiều người chết và bị thương bởi những tên cực đoan hồi giáo thuộc quốc gia tự xưng ISIS, và vụ này khiến thế giới một lần nữa lến án những tên hồi giáo khát máu nhưng danh Thượng Đế Allah của họ để giết người vô tội và làm cho mọi người nghi kỵ lẫn nhau. Chính Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã lên án bạo lực mù quáng gây ra bao nhiêu đau khổ và khẩn cầu Thiên Chúa ban ơn hòa bình. Ngài cầu xin Chúa chúc lành cho các gia đình bị thử thách và cho dân tộc Bỉ.

Sự kiện thứ hai xảy ra tại nước Paraguay khi báo chí và truyền hình lần lượt đưa tin tới tấp về vụ hai linh mục người Paraguay thuộc Dòng Truyền Giáo Vô Nhiễm Mẹ Maria (OMI) về tội ấu dâm dù sự kiện đang trong tiến trình điều tra. Những người thuộc phe chống Công giáo và bài giáo sĩ đã lên án không thương tiếc chẳng những hai linh mục này mà còn qui chụp luôn  tất cả các linh mục Công giáo. Họ làm như sắp tận thế đến nơi và muốn mọi sự phải đưa ra ánh sáng. Nhà Dòng của hai linh mục này cùng với Liên Tu Sĩ và Hội Đồng Giám Mục tại Paraguay đã ra một thông cáo nêu rõ trong tiến trình điều tra thì tạm thời ngưng chức hai linh mục này và sẵn sàng làm mọi việc có thể mà không bao che những hành vi sai trái. Truyền thông đưa ra tin giật gân này vào Tuần Thánh như một con dao hai lưỡi để làm lung lạc niềm tin người giáo dân. Nhưng có lẽ họ nhầm vì người giáo dân của thế kỷ XXI không còn nhẹ dạ, cả tin như trước đây. Cũng có vài người thắc mắc với chúng tôi về chuyện này nhưng chúng tôi đã giải thích với họ là nếu mọi chuyện đúng như những gì tố cáo thì ai sai người đó sẽ bị phán xét.

Sự kiện thứ ba là cũng trong Tuần Thánh 2016 này Tỉnh Dòng Paraguay chúng tôi vừa nhận một giáo xứ mà hơn 50 năm qua không có lình mục và phương tiện đi lại duy nhất là máy bay quân sự hay là những chiếc thuyền hải quân từ nhiều năm trước để lại. Năm ngoái trong cuộc Đại Hội Tỉnh Dòng để xem ai tình nguyện ra đi đến vùng đất truyền giáo mới “nơi thiếu sữa và mật!” thì ngay cả những anh em người Paraguay và người châu Phí không ai dám xung phong vì họ sợ khó, sợ khổ. Chỉ có anh em Việt Nam và anh em Indonesia dám xông ra chiến trận và cuối cùng thì Nhà Dòng gởi hai anh em linh mục Việt Nam và một linh mục người Indonesia như là những người tiên phong trong trận chiến mới này. Dưới mắt nhiều người thì họ cho rằng các anh em này “dại” vì tự nhiên đâm đầu vào chỗ khó khăn, khổ sở vì phải bắt đầu từ con số 0. Nhưng khi tâm sự với người anh em đồng hương và cũng là bạn học từ thời bước vào Dòng, thì anh nói rằng anh cảm thấy hạnh phúc khi đến với những người thổ dân. Cảm ơn anh đã cho chúng tôi một bài học dù anh rất ít nói, ít viết nhưng anh có một tấm lòng của một vị mục tử như Chúa.

Hôm nay là Thứ Năm Tuần Thánh - kỷ niệm Chúa Giê-su  lập phép Thánh Thể và Bí Tích Truyền Chức, ngày sinh nhật của các linh mục. Xin mọi người hiệp ý cầu nguyện cho các linh mục nên giống Chúa, vị Mục Tử hiền lành và khiêm nhường trong lòng.

Người ta ví linh mục như những chiếc máy bay. Mỗi ngày có hàng ngàn chiếc máy bay đưa, tiễn hành khách trên bầu trời nhưng không mấy ai quan tâm. Tuy nhiên, khi có một chiếc máy bay gặp nạn vì nhiều nguyên nhân : Hết nhiên liệu, khủng bố, thời tiết xấu, trục trặc kỹ thuật... thì người ta lại biết ngay qua tin tức.

Rất nhiều người chỉ trích các linh mục khi một trong số họ bị sa ngã, nhưng rất ít người cầu nguyện cho các ngài!!! Hãy cầu nguyện cho các linh mục vì các ngài cũng yếu đuối, mỏng dòn và... tội lỗi nữa, để các ngài biết khiêm nhường phục vụ và trung thành với ơn gọi của mình.

Lạy Chúa Giê-su linh mục. Con là một linh mục kém cói, yếu đuối và tội lỗi. Đã nhiều lần con muốn buông trôi theo dòng đời đẩy đưa để chuyện gì đến cứ đến, nhưng con cảm thấy tình Ngài thương con quá cao vời nên con lại tiếp tục đứng dậy để chiến đấu. Hôm nay trong Thánh Lễ truyền dầu với giám mục và các anh em linh mục đồng môn của con, con mới chợt nhận ra rằng con quá ích kỷ chỉ biết nghĩ đến bản thân mình trong khi biết bao người khác đang cần đến bàn tay của con, chính là khí cụ của Ngài, để nhận lấy lòng thương xót của Ngài. Xin cho chúng con, những linh mục bất xứng của Ngài, biết dấn thân hơn trong ơn gọi linh mục để cho Năm Thánh về Lòng Chúa Thương Xót thật sự là Năm Hồng Ân. Xin chúc mừng tất cả mọi người sống Thánh Thiện trong những ngày Tuần Thánh và Mừng lễ Phục Sinh đến tất cả.           

Paraguay, Thứ Năm Tuần Thánh - 24 tháng 03 năm 2016

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.