PARAGUAY – THÁNG MÂN CÔI VỚI NHIỀU BIẾN CỐ

                                                                    

Chuyện xứ người ở Paraguay      

Tháng Mân Côi đã sắp kết thúc và Năm Phụng Vụ chỉ còn vài tuần nữa cũng qua đi. Năm nay thời tiết thay đổi khác lạ do biến đổi khí hậu và tháng 10 ở đây nắng mưa thất thường do hiện tượng “ El Niño” (Xc. https://vi.wikipedia.org/wiki/El_Ni%C3%B1o). Người ta thường nói người càng lớn tuổi thì thể lý cũng như tâm lý có phần mỏi mệt và nhiều điều rất muốn làm nhưng lại trì hoãn vì nhiều lý do, trong đó có lý do về sức khỏe luôn cản trở và nhiều khi cũng hay nổi cáu vu vơ. Trường hợp đó cũng khá đúng với tâm trạng của chúng tôi hiện giờ.

      

      Có lẽ vì áp lực công việc ở trường học và giáo xứ nên nhiều khi không tập trung nhiều và hậu quả là xảy ra tai nạn cách đây gần 1 tháng mà đến giờ nghĩ lại vẫn còn ớn lạnh. Cũng may thân thể chỉ bị xây xát nhẹ và cánh tay trái phải bó bột gần 2 tuần, còn xe hơi thì bị hư hỏng nặng. Của đi thay người, trong cái rủi cũng có cái may vì chính Đức Mẹ luôn che chở trong những lần gặp nạn vì chúng tôi luôn để tượng Đức Mẹ Việt Nam phía trên Vô-lăng để Mẹ luôn phù trì che chở. Cảm ơn Mẹ Maria đã luôn giúp con vượt qua những khó khăn và thử thách hàng ngày.

            Tháng 10 cũng là tháng có nhiều sinh hoạt thuần túy của các em học sinh và giáo viên nơi chúng tôi đang làm việc. Ở đây dù là quốc gia kém phát triển và không có nhiều giáo sư, tiến sĩ như ở Việt Nam, nhưng việc học rất chú trọng đến thực hành và phần lý thuyết các em không giỏi mấy. Nhìn thấy các em học sinh cấp 1, cấp 2 và cấp 3 trình bày những sản phẩm do chính các em làm ra mà mình thật khâm phục. Các em đi học đâu cần mang nhiều sách vở và các giáo viên ở đây thường đánh giá và cho điểm các em nếu em nào có nhiều sáng tạo. Việc đo lường hạnh kiểm không dựa trên việc các em tranh luận với thầy cô nếu các em có lý, cũng không dựa trên việc em nào cho quà cáp thầy cô nhiều thì được điểm cao và hạnh kiểm tốt vì ở đây không có việc dạy thêm, dạy kèm và nếu phát hiện tham nhũng trong nhà trường hay trong ngành giáo dục thì ở tù như chơi.

            Một xã hội được xem là kém văn minh như Paraguay mà có những cải cách về giáo dục tích cự như thế khiến mình cảm thấy vui và có nhiều động lực để làm việc dù nhiều lúc công việc quá tải vì vừa làm việc hành chính vừa làm việc mục vụ. Rất may là nhà cầm quyền luôn ủng hộ và khuyến khích các nhà truyền giáo dấn thân hơn để làm thay đổi bộ mặt Paraguay.     

Chuyện xứ tôi ở quê nhà Việt Nam

Ngày 7 tháng 10 năm 2015 nhằm lễ Đức Mẹ Mân Côi, khi vừa vào trang tin điện tử để đọc tin tức thì nhận được một tin nóng hổi của Giáo Hội Công Giáo tại Việt Nam- Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô vừa bổ nhiệm hai tân giám mục cho hai Giáo phận Vĩnh Long (trống Tòa hơn 2 năm qua) và Kon Tum (do Đức Cha Mi-ca-e đương nhiệm đến tuổi nghỉ hưu) [http://vietcatholic.net/News/Html/144647.htm] . Thật là một tin vui cho quê nhà và vui hơn nữa khi vị Tân Giám Mục Kon Tum lại là cha chính xứ đương nhiệm của giáo xứ quê nhà mình.

Cũng hơi bất ngờ một tý khi nghe tin này dù rằng cũng nghe đồn đoán xa gần vị chính xứ của mình (http://vietcatholic.net/News/Html/145698.htm) sẽ được bổ nhiệm làm Giám mục của Giáo phận trong tương lai. Tuy nhiên khi đọc bản tiểu sử của hai vị tân giám mục thì thấy vị Tân Giám Mục của Giáo phận mình dù là tên “Vị” nhưng có một địa vị thật khiêm tốn. Suốt 25 năm trong sứ vụ linh mục cho đến giờ, ngài không hề làm Giáo sư chủng viện, hạt trưởng hay linh mục Tổng đại diện, chức vụ cao nhất ngài nhận lãnh là lần đầu tiên làm cha xứ của một giáo xứ khá lâu đời trong Giáo phận từ năm 2010 và 2 năm du học Pháp. Vậy mà Chúa đã chọn ngài giống như ngày xưa Chúa chọn Vua Đa-vít, đứa em út từ những anh em của ông (Xc. 1S 16).

Có lẽ nhiều người sẽ thắc mắc và tự hỏi sao trong Giáo phận có nhiều linh mục bằng cấp và kinh nghiệm lại không được chọn? Quí vị nên nhớ một điều là trong Đạo Công giáo, những người được chọn làm Linh mục, Giám mục, Hồng y hay Giáo Hoàng không phải tự mình muốn là được mà phải do Ơn Chúa và sự chấp thuận của Giáo Hội.

Chúng tôi còn nhớ ngày còn ngồi ghế Học Viện Liên Dòng, một vị Giáo sứ Triết Dòng Đa-minh đã tâm sự rằng trong lớp tu của ngài có rất nhiều bạn đồng môn cao ráo, đẹp trai, đàn hay, hát giỏi, và vì thế trong các lễ trọng hay lễ khấn dòng, phong chức thì những chủng sinh này luôn được chọn như là bộ mặt của Dòng để tiếp khách hay đọc sách thánh và hát lễ... Còn ngài và những bạn đồng môn thấp bé và xấu xí khác thì chỉ được phân công lau chùi nhà cửa, giữ xe hay phụ giúp nhà bếp. Ngày đó ngài rất ghen tức với những anh bạn cùng lớp đẹp trai và tự nguyền rủa sao mình lại xấu xí đến thế! Nhưng rồi những người đẹp trai và tài giỏi ngày nào đã lần lượt xuất tu với những cô ca viên và những anh chàng được xem là “xấu trai” phải ở lại tiếp tục “phiên gác” và vẫn còn cho đến nay. Ngài hóm hỉnh kết luật rất triết lý : “"Vì kẻ được gọi thì nhiều, nhưng người được chọn thì ít”(Xc. Mt 22,14).

Làm việc ở miền truyền giáo nên chúng tôi không lạ gì khi nghe tin một linh mục không bằng cấp được bổ nhiệm làm giám mục. Còn nhớ năm 2014 ở Paraguay, chúng tôi tham dự lễ phong chức Giám mục của một anh em Dòng Don Bosco người Paraguay. Ngài chỉ bằng tuổi chúng tôi và chỉ là một giáo viên bình thường của vùng truyền giáo. Vậy mà ngài được bổ nhiệm làm giám mục tông tòa vùng truyền giáo, nơi mà một giám mục lão thành ở đây nói đùa là bò nhiều hơn người và nếu có làm lễ thì phải chào là “Chúa ở cùng các người chăn bò và đàn bò” vì không ai muốn đi lễ. Và tháng 5 năm nay chúng tôi có dịp đến Thủ Đô của nước Argentina, quê hương của Đức Giáo Hoàng đương kim Phan-xi-cô để làm thông dịch cho một Tổng Tu Nghị, ở đó chúng tôi có nghe người dân nói Đức Thánh Cha vừa bổ nhiệm một số giám mục tại Tổng giáo phận ở Thủ Đô không có nhiều bằng cấp và kinh nghiệm, lúc đầu có nhiều đàm tiếu, nhưng khi các vị tân giám mục bắt đầu thi hành sứ vụ thì mọi lời càm ràm, chỉ trích trước đây đều biến thành những lời khen ngợi tích cực.

Chúc mừng “cha xứ” Tân Giám Mục của chúng con. Chúng con biết rằng ngài vẫn còn “sợ” khi phải nhận trọng trách này ở một Giáo phận truyền giáo với nhiều diễn tiến phức tạp khó lường mà các vị tiền nhiệm từng đương đầu. Chúng con sẽ luôn cầu nguyện cho ngài để ngài có thể lèo lái con tàu ở vùng đất Tây Nguyên nhiều bão tố. Rất muốn tham dự thánh lễ truyền chức của ngài vào ngày lễ thánh Phan-xi-cô Xa-vi-e nhưng không phải muốn là được vì xa xôi quá. Con kính chúc ngài luôn được dồi dào sức khỏe và ơn khôn ngoan để hoàn thành trọng trách mà Giáo hội trao phó cho ngài.      

Vừa có được tin vui tại Giáo Phận nhà thì lại nhận được một tin hơi khó chịu khi Đức Giám Mục Giáo phận thông báo là kỳ Tĩnh Tâm Năm Linh Mục Giáo Phận phải bị hủy bỏ do sự can thiệp quá sâu của Ban Tôn Giáo tỉnh Kon Tum khi không cho phép một cha giảng phòng thuộc DCCT thuyết giảng (Xc. http://vietcatholic.info/Media/2015%20VT%20174%20tinh%20tam%20nam.pdf). Thế kỷ XXI rồi mà vẫn còn cơ chế xin-cho một cách bất công và thiếu tôn trọng pháp luật như thế với một quốc gia có bốn ngàn năm văn hiến như Việt Nam mình thì thật là buồn. Ở bên xứ truyền giáo lạc hậu này chúng tôi chỉ cần báo cho chính quyền địa phương gần nhất ngày giờ các hoạt động mang tính xã hội của chúng tôi để họ gởi cảnh sát đến bảo vệ trật tự mà thôi. Ở đây không có chuyện xin-cho hay hạch sách dù chúng tôi là linh mục ngoại quốc. Cấp hành chính dân sự ngang với giám mục phải là những vị bộ trưởng hay thống đốc bang mới có tư cách đối thoại và trao đổi với các vị giám mục, trong khi ở Việt Nam mình thì phép vua thua lệ làng khi cấp trên cho phép bằng văn bản đàng hàng nhưng cấp dưới dù chỉ là một anh cán bộ xã lại hạch sách và nhũng nhiễu ngay cả giám mục. Một dân tộc văn minh cần có những cán bộ thông minh và biết tôn trọng các chức sắc tôn giáo và không nên can thiệp quá sâu vào nội bộ tôn giáo. Thiết nghĩ chúng ta nên ngồi lại với nhau để giải quyết những bất đồng, những thành kiến cố cựu để có thể làm cho nước mình ngày một tiến lên. Chúng tôi không muốn phê bình, trách móc ai nhưng chỉ muốn có một quốc gia phồn thịnh và những bất đồng chính kiến sớm được tháo gỡ qua đối thoại chân thành và cởi mở giữa các bên liên quan.  

Mới ngày 24 tháng 10 vừa qua chúng tôi lại nhận được tin quá sốc cũng từ quê nhà khi người chị ruột thông báo là đứa con út của người anh gần nhà vừa tròn 25 tuổi bị hai cô gái đâm chết do sự qua quẹt nhẹ vào chập tối tại Sài Gòn (http://www.tintaynguyen.com/ban-be-khoc-thuong-chang-trai-que-kon-tum-bi-dam-chet-giua-vong-xoay/92697/). Cậu thanh niên này là bạn thân của đứa cháu tôi nên tôi biết cháu rất rõ ngay từ thuở bé. Thật tội nghiệp cho gia đình vì đứa con ngoan hiền bị chết thảm dưới bàn tay tàn độc của những cô gái trẻ thế hệ @ đã cướp đi sinh mạng của một thanh niên đầy hứa hẹn. Các cô gái trẻ ấy sẽ phải ngồi tù khi cảnh sát tìm được nhưng mạng sống của đứa con vô tội không còn nữa và cha mẹ của em sẽ đau đớn biết dường nào khi phải tiễn biệt em bất đắc dĩ. Các bạn trẻ thế hệ @ thân mến! Hãy sống cho có ý nghĩa và đừng manh động thiếu suy nghĩ mà để lại những hậu quả khôn lường cho những người vô tội. Quang ơi! Cha sẽ cầu nguyện cho con để con sớm được diện kiến Nhan Thánh Chúa và con nhớ cầu nguyện cho gia đình, nhất là cha mẹ tội nghiệp của con để họ có nghị lực vượt qua biến cố khủng khiếp này.

Vài ngày nữa là chúng tôi sẽ kỷ niệm ngày chịu chức linh mục. Nhìn lại cuộc đời tu trì hơn 20 năm qua và những năm thi hành sứ vụ linh mục tại xứ người chúng tôi cảm thấy tất cả là một hồng ân. Tạ ơn Chúa và Mẹ Maria đã luôn gìn giữ con dù con là một người bất tài, vô dụng và tội lỗi. Xin Chúa luôn ban ơn cho con và các anh em đồng môn của con dịp kỷ niệm thụ phong linh mục vào ngày 31 tháng 10 sắp tới được ơn khôn ngoan, bền đỗ và luôn là chiến sĩ can trường của Chúa trên mọi mặt trận truyền giáo. Xin Mẹ Maria luôn đồng hành với chúng con vì Mẹ là Mẹ của chúng con, Mẹ của các linh mục của Chúa.         

       Paraguay, ngày 26 tháng 10 năm 2015

Lm. Antôn Trần Xuân Sang, SVD.